Yeni kardeş doğması, çocuklar için son derece stresli bir deneyimdir. Bu yeni duruma çocuklarının gösterebileceği tepkiler nedeniyle anne babalar da kaygılanmaktadır. Yeni bir çocuk sahibi olma kararını vermek, bu yeni durumu çocukla paylaşmak ve aile ortamını bu yeniliğe hazırlamak anne babalar için hem heyecan verici hem de stresli olabilmektedir. Öncelikle, eşler yeni çocuk sahibi olma kararını birlikte vermelidir, özellikle anne adayının hem bedensel hem de psikolojik olarak yeni bir çocuğa kendini hazır hissetmesi çok önemlidir. Dolayısıyla, bu kararı verirken çocuğunuzun fikrini almak ve tepkisini ölçmek doğru bir davranış değildir. Yapılması gereken, çocuğu uygun zamanda bu durumdan haberdar etmek, gelecek dönemle ilgili belirsizlikleri en aza indirmek ve çocuğun duygularını anlamaya çalışmaktır.
Bazı aileler kardeşler arası kaç yaş farkı olması gerektiğini merak etmektedir. Bu konuda 2-7 yıl arası yaş farkının uygun olarak düşünülmektedir.
Yeni kardeşe hazırlık sürecinin daha kolay atlatılması için ailelere öneriler
Çocuğunuza, yeni kardeşi olacağını mümkün olduğunca erken söylemelisiniz. Karnınız belirginleşmeye başladığında, mesela 5.-6. ayda söyleyebilirsiniz. Bununla birlikte, eğer, siz haber vermeden önce aile yakınlarından veya çevresinden öğrenmişse, o zaman açıklamalısınız.
Bu haber, anne-baba tarafından sakin bir zamanda çocuğa verilmelidir.
Çocuğunuza, bu haberden bahsederken, vereceği tepkilerden endişelenseniz bile, mutlu ve olumlu konuşun. Bu, onun endişesini azaltacaktır. Sizin tedirgin olmanız, onun da endişelenmekte haklı olduğunu düşünmesine sebep olacaktır.
Çocuğunuz yaşına göre, “Kardeş nedir?”, “Bizimle mi yaşayacak?”, “Nasıl oldu? Kim getirecek?” gibi sorular sorabilir; bu çok doğaldır. Çocuğunuzun sorduğu soruları, sabırla ve sevecen bir şekilde cevaplayın. Onun anlayabileceği bir dilde anlatın. Verdiğiniz cevaplar, güven verici ve gerçekçi olmalıdır. Örneğin, bir şey yedim, karnım şişti, gibi cevaplardan kaçınılmalıdır. Yaşına uygun, anlayabileceği düzeyde cevaplar verilmelidir.
Çocuğunuzu kesinlikle yargılamayın
Çocuğunuzu yargılamayın; onu anladığınızı hissetmesini sağlayın. “Kardeşini kıskanıyorsun sen. Ona ağabeylik (ablalık) edeceksin, olmaz!” gibi sözler söylenmemelidir. Bunun yerine, “Biliyorum, eve yeni biri gelecek, ve sen artık sana daha az zaman ayıracağımdan dolayı endişeleniyorsun” gibi sözler söylemek onu rahatlatacaktır.
Olacaklar hakkında ona bilgi verin. Belirsizliğin azalması onu rahatlatacaktır. Örneğin, ileriki aylarda karnınızın şişeceğini, hastaneye gidip doğum yapacağınızı ama bunun tehlikeli bir şey olmadığını, sonra geri geleceğinizi, sonra hep birlikte yeni kardeşine bakacağınızı söyleyin. Siz hastanedeyken, evde ona kimin bakacağını anlatın. Doğumdan sonraki dönemde bebek için eve misafirlerin geleceğini, sizin sık sık bebeğin gereksinimleri için zaman ayıracağınızı anlatın.
Çocuğunuza, bebeklik fotoğraflarını, giysilerini, eşyalarını (biberon, emzik vs.) gösterin. Ona, kendisinin de önceden küçük, annesinin yardımına muhtaç olduğunu anlatın. Bu, doğacak kardeşinin de annesine ihtiyacı olduğunu anlamasına yardımcı olur.
Yeni doğacak çocuğunuzun eşyalarını almak için, alışverişe çocuğunuzla birlikte çıkın. Onun da fikrini sorun, birlikte seçin.
Ona, “Kardeşini çok seveceksin, onunla bol bol oyun oynarsın” gibi sözler söylemeyin. Kendini onu sevmek zorunda hissetmesi, ters etki yaratabilir.
Çocuğunuzun kardeşini kıskanmasını doğal karşılayın. Ama bunu asla dile getirmeyin. “Kardeşini kıskanıyor musun yoksa?” gibi tepkiler vermeyin.
Çocuğunuza, “Seni de kardeşin kadar seveceğim” gibi sözler söylemeyin, bu kardeşiyle rekabet içine girmesine sebep olur. “Sana olan sevgim hiç azalmayacak, sadece ona, çok küçük olduğu için biraz daha fazla vakit ayırmalıyım” diyebilirsiniz.
