Bebek, anne karnında gelişim sürecinde yüzü oluşurken üst dudakların birleşememesi sebebiyle bebek dudak yarığı ile doğar. Ağız içinde de yarığın devam etmesi durumunda damakta yarık ile doğar. Doğumsal bir rahatsızlık olan yarık dudak – damak, gebelikte geçirilen viral enfeksiyonlar, vitamin eksikliği, annenin gebelikte sigara veya alkol kullanması, genetik faktörler, akraba evliliklerine bağlı olarak gelişebilir. Anne karnında oluşan dudak veya dudak-damak yarığının %25’i rutin gebelik kontrollerinde, ultrasonografi tetkiki ile anlaşılabilmektedir.
Çocuğun Gelişimini Etkileyen Yarık Dudak – Damak Cerrahi Operasyonla Tedavi Edilebilir
Anne karnında gelişen ve doğumsal bir anomali olan yarık damak dudak tedavi edilebilen bir rahatsızlık olmakla birlikte bebek, el ve ayaklarda şekil bozuklukları, kafatası, beyin bozuklukları, genetik organ bozukluğu veya bir takım kalp hastalıkları açısından öncelikle ayrıntılı olarak muayene edilmeli ve değerlendirilmelidir. Çoğunlukla genetik bir rahatsızlık olması sebebiyle, çocuk hastalıkları uzmanı muayenesi sonrasında kulak burun boğaz, ortopedi ve travmatoloji, plastik cerrah tarafından de değerlendirilmeli ve düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Yarık Damak-Dudak Sendromu ile Doğan Bebeklerin Beslenmesine Dikkat Edilmelidir
Yarık damak-dudak ile doğan bebeklerde yapısal sebeplerden kaynaklı beslenme sorunları, ilerleyen dönemlerde orta kulak iltihabı, konuşma bozuklukları görülür. Ayrıca işitme problemi ve ergenlik döneminde estetik kaygılardan kaynaklanan psikolojik sorunlar yaşanabilir. Diğer bebeklere oranla yarık damak dudaklı bebekler beslenme problemlerini daha fazla yaşarlar. İlk zamanlarda diş hekimleri tarafından yapılacak bir beslenme plağı ile damak yarığı kapatılır, biberonun ucundaki delik büyütülür ve başı biraz yukarıda olacak şekilde beslenmesi uygun olacaktır. Konuşmaya başlayan bebek, yumuşak damaktaki kasların yanlış yerde ve olması gerekenden kısa olması, ilerleyen dönemlerde dişlerin bozuk gelişmesi sebebiyle anlaşılır konuşamaz. Konuşma problemlerine ilerleyen yıllarda estetik kaygılarda eklenince sosyal ve psikolojik açıdan problemleri olan bir çocuk haline gelme ihtimali yüksektir. Erken dönemde cerrahi tedavi uygulanması ve cerrahi tedavi sonrası konuşma tedavisi görmesi durumunda çocuk yarık damak-dudaktan kaynaklı psikolojik, sosyal sorunlardan arındırılabilir.
Çocuğunuzun Sağlığı için Yarık Damak – Dudak Cerrahi Operasyonla Tedavi Edilebilir
Yarık damak-dudak operasyonu ile damaktaki açıklık kapatılarak, çocuğun beslenmesi, düzgün konuşması hedeflenmektedir. Operasyon sırasında dudağın her iki yanındaki simetrinin sağlanması önemlidir. Üst dudaktaki çıkıntıdan, burun tabanına uzanan tam bi yarığa uzanan faklı dudak yarıkları söz konusu olabilir. Genellikle ilk 3 ay içinde damak yarığı ameliyatı yapılmakla birlikte bebeğin kilosu, kan değerleri değerlendirilerek 6.-12. Aylarda da yapıabilir. Zamanla gelişime yönelik ek operasyonlar gerekebilir. Ooperasyon sırasında yarığın iki yanına yapılacak kesiyi takiben kas onarımı, ağız mukozası ve cilt onarımı yapılarak açıklık kapatılmaktadır. Operasyon sonrasında kaslar normal işlevlerini görecek, dudak normal görüntüsünü kazanacaktır. Ameliyat sonrasında doktor tarafından çocuğun beslenmesi, kullanılacak ilaçlar hakkında bilgi verilir. Pansumanlar cerrahi operasyondan bir iki gün sonra çıkarılabilir ve cilt dikişleri 5 gün sonra alınır. Operasyondan sonraki iki hafta içinde ameliyat yapılan yer kırmızı bir görünüme sahip olur, ancak zamanla iz azalır ve çoğunlukla zor fark edilebilen bir iz haline dönüşür.
Aşağıdaki videoda Op. Dr. Selami Yavuz, “Estetik ve İşlevsel Burun Cerrahisi” hakkında bilgiler veriyor.
