Okullarla birlikte çocukların sınav telaşı da başladı. Çocuklarımızın eğitim hayatını ve geleceğini etkileyen sınavda başarılı olma kaygısı hem çocukların hem de ebeveynlerin yaşadığı önemli bir sorun.
Sınav kaygısı sınava hazırlanırken, sınav anında ve sonrasında pek çok belirti gösterebilir. Zihinsel, bedensel, duygusal olabilen bu belirtilerin ebeveynler, öğretmenler tarafından izlenmeli ve gerekli önlemleri almalıdır.
İçindekiler
Sınav Kaygısı Çözümlendiğinde Başarıya Ulaşmak Mümkün
Okulların sonuna doğru, öğrencilerin ilerleyen dönemdeki eğitim hayatlarını ve geleceklerini belirleyen sınavlar ve sınav telaşı birçok öğrenci ile birlikte velileri de etkiliyor. Medicana Sivas Hastanesi Psikolog Begüm Çayır, çocukların geleceklerine yön veren, onlarla birlikte ailelerine de endişe veren sınav kaygısı ile baş etme yolları hakkında çeşitli bilgiler verdi. Ailelerin sınav kaygısı karşısında sergileyebilecekleri davranışların çocuklar üzerindeki etkilerinden bahsetti.
Sınav Sonuçlarıyla Çocukların Kişiliğini Değerlendirmek Doğru Değil
Sınavlar okulda edinilen bilgi ve becerilerin düzeyini belirlemek için öğrencilere yapılan bir değerlendirme sistemidir. Sonuçları gelecekteki eğitim hayatını etkiliyor. Bu sebeple hem çocuklar hem de onların başarılı bir gelecek inşa etmelerini isteyen aileleri için oldukça önemli. Psikolog Begüm Çayır, aileleri sınavların sınırlı alandaki bilgi ve becerileri değerlendirmek için yapıldığı ve çocuklarının kişiliğiyle ilgili değerlendirmemeleri konusunda uyardı. Özellikle ailelerin sınav başarısı ile ilgili yanlış tutumundan dolayı öğrencilerin sınav kaygısı yaşadığını söyledi. Panik halinde sağlıklı düşünemeyen çocukların bildiklerini unuttuğunu bu sebeple başarısız olma oranının yükseldiğini belirtti.
Sınav Kaygısı Hepimizin Hayatının Bir Parçası Olmakla Birlikte Çözülebilir Bir Durumdur
Psikolog Begüm Çayır, bütün öğrencilerin maruz kaldığı sınav kaygısının türü belirlendiği ve doğru yönetildiği takdirde çözümlenebileceğini ifade etti. Yaşanılan kaygının sınava yeteri kadar hazırlanmamaktan kaynaklanması durumunda çözüm odaklı yaklaşımla, zamanı iyi yöneterek sınav hazırlığının tamamlanmasının faydalı olacağını, iyi hazırlanılmış bir sınav öncesi yaşanan kaygının yönetilmesi için de uzman desteğini tavsiye etti.
Sınav Kaygısı Yarattığı Duygu Durum Bozukluğu ile Hayatı Etkiler
Sınav öncesi ve esnasında yaşanan hızlı kalp atımı, terleme –titreme, dilin damağın kuruması, mide şikayetleri, baş ağrısı, ishal-kabızlık şikayetlerinin iyi hazırlanmış bir sınavı kötü etkileyeceğini belirten Psikolog Begüm Çayır, çocukların endişe, mutsuzluk, huzursuzluk, öfke-kızgınlık, korku, hayal kırıklığı, ümitsizlik mahcubiyet yaşamalarına sebep olacağını açıkladı.
Sınav Kaygısı Çözümü İçin Nedenler Belirlenmeli ve İyi Yönetilmeli
Psikolog Begüm Çayır, öğrencilerin sınav kaygısı yaşamasının sebeplerinin belirlenmesinin önemli bir başlangıç olduğuna değindi. Kötü çalışma alışkanlığı, verilen görevleri erteleme, zamanı iyi kullanamama, başarısız olma ve değerlendirilme korkusu, ailelerinin beklentilerinin önemli etmenler olduğunu söyledi. Kaygıya neden olan faktörün tespitinden sonra ortadan kaldırılması için uzman yardımının önemli olduğunu vurguladı. Kaygıdan kurtulmak için ise “Öncelikli olarak beyinde yaratılan olumsuz düşünceleri durdurmalıyız. Kendi kendimizi telkin etmeli ve iç diyalog kurmalıyız.” dedi. Başarısız, beceriksiz ve sakar olduğunu düşünmenin kişinin beyin ve sinir sistemini o yönde harekete geçirmesine sebep olduğunu ifade etti. Olumlu iç konuşmaların bu durumu engellemek için faydalı olacağına dikkat çekti.
Sınav Öncesi ve Sırasında Tutum Sınav Kaygısı Yönetimi için Önemli
Psikolog Begüm Çayır, sınav öncesi yapılacak sporun olumlu duygular yaratmada etkili olduğunun altını çizdi. Sınav yerinin önceden görülmesini, sevdikleri insanlarla iyi vakit geçirmelerini, iyi uyumalarını, iyi beslenmelerini, bir gün önceden ders çalışmayı bırakmalarını, kendilerine güven duymalarını, telaşlanmamak için sınava erken gitmelerini tavsiye etti. Sınava başlarken soru ve yönergeleri iyi okumalarının, zaman zaman duruş değiştirmenin, sınıf arkadaşlarının sınav karşısındaki tutumundan dolayı panik olmamanın faydalı olabileceğini belirtti. Sınav esnasında ise iyi bilinen ders sorularını cevaplamalarını, oyalayan soruları yanına işaret koyarak sonraya bırakmalarını ve sonra cevaplamalarını, emin olunmayan soruları cevaplamamalarını önerdi. Sınav bittikten sonra kendilerini ödüllendirmelerini, başarısız olunan konuların tespitini yaparak yanlışların doğrularına odaklanmalarını söyledi.
Anne Baba Çocuklarının Sınav ve Hayat Başarısı için Doğru Tutumu Sergilemeli
Psikolog Begüm Çayır, ailelerin, çocukların kişilik gelişiminde, sosyal hayatlarında olduğu gibi okul başarısı ve sınav sonuçları üzerinde çok büyük etkisi olduğunu ifade etti. Ailelere çocuklarını sorgulamadan yaklaşmalarını, başkalarıyla kıyaslamamalarını önerdi. Birçok ailenin sınav öncesinde evde olağanüstü hal ilan ettiğini örneğin misafir kabul etmediğini belirterek bu yaklaşımın çocuğun daha fazla strese girmesine sebep olduğunu açıkladı. Anlayışlı, dürüst, objektif davranmanın en doğru tutum olacağını belirterek yasaklamak yerine kısıtlamanın, beklenti içine girmek yerine güvenmenin daha doğru bir yaklaşım olacağını sözlerine ekledi.
Son olarak çocuklarına, sınavın hayatın en önemli dönüm noktasıymış gibi davranmamaları gerektiğini, insan olarak kıymetli olduğunu hissettirmelerini tavsiye etti.
