İçindekiler
Düşündüren sorular
• Sigarayı bırakalı birkaç yıl olmuş ancak halen sigaranın hayalleri kurulur, hep böyle biliriz ve en yakın çevremizde de böyle olduğunu duyarız, değil mi?
• Bu zavallılar yüzünden mi sigarayı bırakmayı bile düşünemeyiz?
• “Bir kere bağımlıysan, hep bağımlı olacaksın, içsen de içmesen de..” yoksa bu tür saçmasapan uzman görüşleri yüzünden mi?
• “Nikotin çekilmesi” sürecince acı çekmekten, krizler yaşamaktan mı kaçınırız yoksa?
• Daha önceki denemelerimizin başarısızlıkla sonuçlanması bizi tekrar motive etmekte zorlar mı?
• “Sigarayı bırakmak bu kadar kolay olduğunu bilseydim çok daha önce bırakırdım..” hiç duydunuz mu?
• Sigarayı bırakmayı düşünmek bile korku yaratır değil mi?
• Ne biçim bir hobi bu böyle; yaparken keşke yapmasam dedirten, yapmazken ise kendini özleten?
• Şifreli bir kasayı açmakta şifreyi bilmeden zordur değil mi? Ancak şifreyi bilirsek nasıldır?
• “Kasa” sigarayı bırakmak olsa, sizce sigarayı bırakmak gerçekten zor mu? Yoksa hep yanlış şifre mi kullanılıyor?
Bilgilendirme
Sigarayı Bırakmak Neden Zordur?
Bazı tiryakiler için sigarayı bırakabilmek mucize gibi gelir, bazıları daha önceki bırakma girişimlerimde haftalarca ağır depresyonlar yaşamışlardır veya depresyon olmasa da sıkıntılı ve gergin günler geçirmişlerdir. Ve bunların sonucu olarak yine bir sigara yakarlar, tadı iğrenç gelir ve neden o sigarayı yakma gereği duyduklarını anlamaya çalışırlar. Bir an herşey çok anlamsız gelir ama yine de içmeye devam ederler.
Aslında bütün tiryakiler sigarayı bırakmaya can atarlar. En koyu tiryakiye bile, “Sigaraya başlamadan önceki zamanlara geri dönme şansınız olsaydı, şimdiki aklınızla tekrar sigaraya başlar mıydınız?” diye sorduğunuzda, “KESİNLİKLE HAYIR” cevabını alırsınız.
Sigaranın sağlığına zarar verdiğini kabul etmeyen, sosyal baskıya aldırmayan ve sigaraya para ayırabilen koyu bir tiryakiye, “Çocuklarınızı sigara içmeye teşvik eder miydiniz?” diye sorduğumuzda yine, “KESİNLİKLE HAYIR” cevabıyla karşılaşırsınız.
Bütün tiryakiler anlam veremedikleri bir gücün etkisi altında olduklarının farkındadırlar. İlk zamanlar insan kendini “bırakacağım, bugün değil ama yarın” düşüncesiyle avutur. Sonunda öyle bir noktaya gelinir ki, ya irademizin olmadığını ya da sigaranın doğasında yaşamdan tat alabilmemiz için gerekli bir şey olduğunu düşünmeye başlarız.
Sorun bırakmanın neden zor olduğunu açıklamak değil. Gerçek sorun insanların neden sigaraya başladıkları veya neden bir zamanlar dünya nüfusunun yüzde altmışından fazlasının sigara içtiğidir.
Bu sigara konusuna akıl sır ermez.
Aşağıdaki videolarda Uzm. Emre Üstünuçar, “Sigara Bırakma” konusunda bilgiler veriyor.
Birlikte gerçeklere bakalım… ister kabul edin ister etmeyin; gerçekler bunlar, bu yüzden lütfen okumaya devam edin!
• Sigaraya başlamamızın tek nedeni binlerce insanın halihazırda sigara içiyor olmasıdır. Oysa her biri başlamamış olmayı dilediklerini belirtip sigaranın para ve zaman kaybı olduğunu söylerler. Onların sigaradan zevk almadıklarına bir türlü inanamayız.
• Sigara içmeyi büyümekle bir tutup kendimizi bir müptala haline getirmek için çaba harcarız.
• Sonra yaşamımızın geri kalan bölümünü çocuklarımıza sigara içmemelerini söyleyerek, kendimizi ise bu bağımlılıktan kurtarmaya çalışarak geçiririz.
• Ayrıca yaşam boyu bu pislik için bir servet harcarız. Günde ortalama bir paket içen bir tiryaki sigara için yaşamı boyunca 40-50.000 YTL harcar. Bu parayla ne yaparız? (Pencereden dışarı atsaydık daha iyi olurdu.) sistemli olarak bu parayı ciğerlerimizi kansere yol açan katranla doldurmak ve damarlarımızı yavaş yavaş tıkayıp zehirlemek için kullanırız.
• Her geçen gün artan bir şekilde bedenimizin kas ve organlarını oksijenden yoksun bırakırız ve giderek daha uyuşuk bir hale geliriz.
• Kendimizi bir ömür boyu pisliğe, kötü kokan nefese, sararmış dişlere, yanık izlerine, kirli küllüklere ve durmuş sigaranın o iğrenç kokusuna mâhkum ederiz.
• Yaşamımızın yarısını, ya toplumun bize sigara içmeyi yasakladığı yerlerde (hastaneler, okullar, otobüsler, tiyatrolar, camiler vs.) ya da sigarayı azaltmaya veya bırakmaya çalışırken yaşadığımız çaresizlik içinde geçiririz.
• Yaşamımızın sigara içtiğimiz geri kalanını ise sigara içebildiğimiz fakat keşke içmesem dediğimiz durumlarla harcarız.
Ne biçim bir hobi bu böyle; yaparken keşke yapmasam dedirten, yapmazken ise kendini özleten?
Toplumun insana yaşam boyu cüzzamlı bir hasta olarak bakmasına, daha da kötüsü gerçekte akıllı ve mantıklı olan bir kişinin ömür boyu aşağılanmasına yol açan etken sigaradır. İnsan farkında olmadan sigara paketinin üzerine ufacık yazılmış uyarıyı okuduğunda, nefes darlığı çektiğinde, göğsünde bir ağrı olduğunda, sigara içmeyenlerden oluşan bir grubun içinde bulunduğunda ya da kansere veya ağız kokusuna karşı bir kampanya sırasında kendisini yine aşağılanmış hisseder.
Aklının bir köşesinde bu berbat gerçekler varken sigaradan ne elde edebilirim? HİÇBİR ŞEY!
Eğlence? Keyif? Rahatlama? Destek? Enerji?
Herhalde, “İyi, güzel, biliyoruz ama bir kere tuzağa düşünce bırakmak zor geliyor” diyorsunuzdur.
Peki ama bırakmak neden bu kadar zor ve neden sigara içmek zorundayız? Sigara tiryakileri yaşamları boyunca bu soruların cevaplarını bulmaya çalışırlar!
1. Bazısı sigaranın eksikliğini şiddetli bir şekilde duymaktan korkar. Aslında nikotin eksikliğinin yarattığı özlem duygusu o kadar hafiftir ki birçok tiryaki uyuşturucu bağımlısı olduğunu fark etmeden yaşayıp ölür.
2. Bazısı sigaranın çok eğlenceli olduğunu söyler. Bu doğru değildir. Sigara pis ve iğrenç bir şeydir. Sigarayı yalnızca zevk için içtiğini sanan bir tiryakiye sigarası bittiğinde içtiği marka yoksa onun yerine hiç sevmediği bir markayı içip içmeyeceğini sorun. Sigara tiryakileri hiçbir şey içmemektense en nefret ettikleri markayı bile “keyifle” içerler. Bunun keyifle bir ilgisi yoktur. İnsanlar dondurma yemekten zevk alırlar ama hiçbir zaman günde yirmi tane dondurma yeme gereksinimi duymayız. Hayatta zevk aldığımız başka şeyleri yapmadığımız zaman çaresizlik içinde kıvranmayız.
3. Bazısı sigara içme nedenlerini psikolojinin derinliğine inip, “Freudyen sendromlarda” veya “anne kucağındaki bebek” dönemlerde arar. Aslında durum tam tersidir. Sigara içmeye başlamamızın asıl nedeni yetişkin ve olgun olduğumuzu göstermek istememizdir. Herkesin önünde bir emzik emmek zorunda olsak utancımızdan ölürdük.
4. Bazıları bunun tam tersini, burnundan dumanı içine çekmenin ya da ateş solumanın maço izlenimi verdiğini düşünür. Bu düşüncenin aslı yoktur, çünkü kulak deliğinde yanan bir sigara saçma olurdu. Kansere yol açan katranı ciğerlere doldurmak ise çok daha saçmadır.
Diğerleri
5. Bazısı, “El alışkanlığı” der. Öyleyse neden ucunu yakıp içine çekiyorsun?
6. Bazısı, “Ağız alışkanlığı” der. Öyleyse neden yakıp içine çekiyorsun?
7. “Dumanın ciğerlerime girerken verdiği duygu” derler. Berbat bir duygu o ve adına “boğulma” denir.
8. Birçok kişi sigara içmenin can sıkıntısını geçirdiğini savunur. Nerdeyse saat başı gün be gün aynı şeyi yapmaktan daha sıkıcı ne olabilir? Sigaranın ilgi çekici bir tarafı yoktur. Yoksa şöyle bişey hiç duydunuz mu: “vay canına, dün bir sigara içtim, acaip heyecanlıydı..”
9. Bazıları sırf arkadaşları içiyor diye içtiklerini söylerler. Kimse gerçekten o kadar aptal olamaz. Eğer öyleyse, dua etsinler de arkadaşları baş ağrısından kurtulmak için başlarını kesmeye kalkmasınlar!
10. Bu konuya biraz kafa yoran tiryakilerin çoğu sonunda bir alışkanlık olduğu sonucuna varır. Bu gerçek sebep değildir ama bütün mantıklı nedenleri eledikten sonra geriye kalan tek mazaret budur. Fakat ne yazık ki bu açıklama da aynı derecede mantıksızdır. Yaşamımızında pek çok alışkanlığımızı değiştiririz, bunların bazıları çok da eğlencelidir. Sigara içmenin bir alışkanlık olduğu ve alışkanlıkların değiştirilmesinin zor olduğuna inanmamız konusunda beynimiz yıkanmıştır.
Alışkanlıkları kırmak gerçekten bu kadar zor mudur?
Yemek alışkanlığımızı örnek alalım: Normalde sabah ve öğlen yemek yemekten pek fazla bir zevk almayan, sadece yenilmesi gerekiyor diye yiğen, yalnızca bir öğünde zevkle yemek yiyen (ki o da akşam yemeğidir) bir çok kişi; tatilde en çok sevdiği öğün kahvaltıya dönüşür. Tatil bitip normal hayata geri dönüldüğünde ise en ufak bir çaba harcamadan eski alışkanlık devam eder. Alışkanlıkların terk edilmesinin zor olduğunun yanlış bir düşünce olduğu açıktır. Şu bir gerçektir ki bizler hayatımızda sürekli başka alışkanlıklar kazanıp türlü alışkanlıklarımızı terk ederiz.
İğrenç bir tadı olan, bizi ölüme sürükleyen, bir servete mal olan, aslında bırakmak için can attığımız ve istesek bir anda keserek kurtulabileceğimiz bu pis ve tiksindirici alışkanlığı bırakmak neden bu kadar zor geliyor? Cevap sigara içmenin bir alışkanlık olmamasında yatıyor: SİGARA İÇMEK NİKOTİN BAĞIMLILIĞIDIR! İşte bu nedenle “bırakmak” zor gelir.
Birçok tiryaki için neden “bırakmanın” zor olduğunu anlatır bu ancak bunu sadece bir madde bağımlılığı olduğunu kabul etmezler. Sigaradan gerçek bir zevk ve/veya destek aldıklarına emindirler ve eğer bırakırlarsa gerçek bir fedakarlıkta bulunacaklarını zannederler. Böyle düşünenler için sigarayı bırakmak gerçekten çok zordur.
Neden sigara içiyoruz?
Güzel olan şu ki, neden sigara içtiğimizin gerçek sebeplerini ve nikotin bağımlılığını anladığınız zaman, sigara içmeyi bırakacaksınız.
Evet “küt” diye bir anda bırakacaksınız.
Kısa bir süre içinde anlayamadığınız tek şey neden bunca zaman içmek zorunda hissettiğiniz olacak!
Sigarayı bırakmak neden zor olsunki? Doğru yöntemle bırakınca SİGARA İÇMEYEN BİR İNSAN OLMANIN NE KADAR HARİKA olduğunu ilk andan itibaren anlayacaksınız. Birden diğer bağımlıları sigara içmemenin ne kadar mükemmel olduğuna ve sigarayı bırakmanın nekadar kolay olduğuna ikna edememek sizi şaşırtacak.
Mini Test (Uygula ve anla)
1. Sigarayı bir kaç kez bıraktım ve çok zor günler geçirdim
Evet/hayır
2. Sigarayı bırakmayı düşünüyorum ama hep erteliyorum
Evet/hayır
3. Sigarayı bırakmayı hiç düşünmüyorum çünkü içmeyi seviyorum
Evet/hayır
Size en çok uyan 1.ise…
Sigara bırakma konusunda bugüne kadar attığınız tüm adımlar maalesef deneme aşamasında kalmış ve bu denemeler size ciddi sıkıntılar yaşatmış. Herşeye rağmen bırakma cesareti gösterdiğiniz için tebrikler!
Geçmişte yaşadığınız her neyse emin olabilirisiniz ki doğru yöntemi kullanmadığınız için yaşadığınız sıkıntılar. Doğru hazırlık ve doğru yöntem ile siz de sigaradan kurtulabilirisiniz. Sakın pes etmeyin!
Size en çok uyan 2.ise…
Tüm tiryakiler aslında sigarayı bırakmak ister. Ancak “bugün” değil, “bir gün” .
Şu tatil geçsin, şu proje tamamlansın, annemin tedavisi tamamlansın, çocuğun okul işi hallolsun, bayram sonrası inşallah…
Erteleriz çünkü hayat “onsuz” daha zor ve daha keyifsiz olacak diye korkarız!
Ve bu yüzden o doğru gün hiçbir zaman gelmez. Ne olur içtiğiniz yılların sayısına bakın! Ve artık ertelemeyi bırakın. Doğru yöntemle bırakırsanız hayatınızın “onsuz” çok daha güzel olduğunu yaşayacaksınız.
Size en çok uyan 3.ise…
Sizden istediğimiz tek şey: lütfen “Sigarayı Seviyorum” başlıklı makalemizi okuyun.
