Rh Uyuşmazlığı Nasıl Olur?
Bu durumlar Rh(-) annenin Rh antikoru oluşturmasına neden olabilecek durumlardır.
- Kan transfüzyonu
- Gebelik veya doğum sırasında Rh (+) bebekten anneye kan hücresi geçmesi
- Kendiliğinden ya da istemli düşük
- Kanama ile seyreden düşük tehdidi olguları
- Küretaj
- Dış gebelik
- Plasentanın (bebeğin eşi) erken ayrılması
- Anne karnına gelebilecek darbe ve travmalar
- Amniyosentez (Anne karnından fetusun suyunun alınması)
- CVS (Koryon villus biyopsisi) (Plasentadan parça alınması)
- Kordosentez (Fetusun kordonundan kan alınması)
- Eksternal sefalik versiyon (Anne karnında normal doğumun mümkün olamayacağı pozisyonda duran fetusu çevirme işlemi, günümüzde yapılmamaktadır.)
Bu durumlarda da annenin etkilenmesini önlemek amacıyla 72 saat içerisinde Anti-D iğnesi yapılmalıdır. Bu iğne genellikle kalçadan kas içerisine (intramuskuler) yapılır. İğnenin 72 saat içerisinde yapılması önerilmekle beraber 14-28 gün içerisinde yapılabileceği bildirilmektedir.
Rh Uyuşmazlığında Büyükanne Etkisi Nedir?
- Neredeyse tüm gebeliklerde az miktarda anne kanı fetal dolaşıma girmektedir.
- D-negatif bir fetusun, maternal D-antijenlerine maruz kalması ve sonuçta duyarlılaşması olanaklıdır. Böyle bir dişi fetus, yetişkin olduğunda, erken gebelikte hatta ilk gebeliğinden de önce, anti-D antikorları üretebilir.
- Bu mekanizma, büyükanne teorisi olarak adlandırılır, çünkü şimdiki gebelikteki fetus başlangıçta büyükannesinin eritrositleri tarafından uyarılan maternal antikorlar nedeniyle risk altındadır
Rh Uyuşmazlığında Anne Karnında Bebeğin Rh Kan grubu tespiti nasıl yapılır?
- Rh kan grubu tespiti, 10. gebelik haftasından itibaren, anneden koldan basit bir kan alma işlemi sayesinde yapılabilir.
- Özel bir serbest fetal DNA tüpüne 10 ml kan örneği alınır ve hemen analiz için genetik tanı laboratuvarına gönderilir.
- Laboratuvarda bebeğe ait serbest fetal DNA ayrıştırılır ve Rh kan grubunu belirleyen gen bölgesine bakılır.
- Gebelik takibinizi yapan uzman doktor, gebeliğinizin erken haftalarında bu Rh kan grubu tayini yapan testi isteyerek bebeğinizin Rh pozitif mi yoksa Rh negatif mi olduğunu öğrenebilir.Bu sayede gebeliğinizin nasıl takip edileceğini planlar.
- Eğer bebek Rh negatif ise gebeliğiniz risksiz bir şekilde izlenebilir. Eğer bebek Rh pozitif ise gebeliğinizin çok daha yakından takibi gerekir.
Aşağıdaki videolarda Prof. Dr. Memnune Apak, “Prenatal Tanı ve Genetik Testler” ile ilgili bilgiler veriyor.