PROMPT Tekniği Nedir?
PROMPT tekniği konuşma kaslarına yönelik bir tedavi yöntemidir. PROMPT aslında İngilizce bazı kelimelerin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır.
Prompts for
Restructuring
Oral
Muscular
Phonetic
Targets
“Ses çıkarma fonksiyonu olan ağız ve çevre kaslarının yeniden yapılandırma için harekete geçirilmesi” şeklinde Türkçe’ye tercüme edilebilir. Prompt tekniği 1970’lerden bu yana AMERİKA’da gelişen bir tekniktir. Prompt tekniği Deborah Hayden isimli bir konuşma patoloğu/ terapistinin Otizm‘li çocuklarla çalışırken geleneksel terapi metodlarının işe yaramadığını farketmesi ve bu nedenle geliştirdiği ve yıllar içinde bilimsel çalışmalarla daha da gelişen bir tekniktir.Bu teknikle çocuğun konuşma organlarına dokunarak, bu organlarının hangisini hangi sesi üretmesi için kullanması gerektiği çocuğa öğretilir. Bir anlamda verilen bu dokunsal uyaranlarla beyin konuşması için yeniden programlanır.
Aşağıdaki videolarda Uzm. Dr. Gökçe Küçükyazıcı, “Çocuklarda Konuşma Gecikmesi ve Dil Gelişimi” konusunda bilgiler veriyor.
Prompt Metodunun Yararları Nelerdir?
Konuşma becerisi çeşitli nedenlerle gecikebilir ya da kaybedilebilir. Terapide bazı vakalar için sadece sözel uyaranlar yeterli olmamaktadır. Dokunsal ipuçlarıyla çok daha hızlı bir gelişim elde edilebilmektedir. PROMPT terapi yöntemi, vakaların konuşmayla ilgili kaslara sıralı şekilde baskılarda bulunarak konuşmayı kolaylaştırmayı hedefler. Bu yöntemin eğitimleri yalnızca dil ve konuşma terapistlerine Prompt Institute-ABD tarafından verilmektedir. Bu yöntemin etkiliğine ilişkin pek çok bulgu mevcuttur (bkz. http://promptinstitute.com/index.php?page=research-library). Yöntem otizm, apraksi, gecikmiş dil ve konuşma, artikülasyon bozukluğu vb. pek çok patolojide kullanılmaktadır.
Prompt Metodu Nasıl Uygulanır?
Bu yöntemde değerlendirme aşamasından çocuğun bilişsel, davranışsal, duyusal ve fiziksel tüm özellikleri ortaya konulur ve hepsi ele alınarak bir program hazırlanır. PROMPT terapi yöntemi iletişimi etkileyen tüm bu faktörleri sistemli bir şekilde araştırmayı sağlar (işitsel, görsel, dokunsal). Ele aldığı konular, karakteristik özellikler, hece, karmaşık ve yüzeysel telkin, zamanlama, hareketler arasında geçiş, motor beceriler ve dil arasında denklik sağlama gibi çok çeşitli alanları içerir. İletişimdeki bozuklulara temas ederek bu bozuklukları kavramsallaştırmak ve iyileşmeyi sağlamak felsefesi ile ortaya çıkmıştır.
PROMPT metodunun terapi aşamasında klinisyenler dokunarak, baskı uygulayarak, belirli yerleşimler yaparak, işitsel ve görsel farkındalık sağlayarak, zamanlama konusunda hassas davranarak etki alanlarının tümü hakkında bilgi sahibi olabilirler. İlk adım olarak tüm bilgiler gelişen ya da bozulmuş konuşma mekanizmasına ve yapılarına (ses, bağlantılar, baş ve boyun kontrolü, dengeleme) destek sağlamak için kullanılır. İkinci aşama, kontrol sağlandığında ya da kontrolün gelişimi başladığında konuşmanın alt yapılarının (fonasyon, çene, yüz, dudak, dil gibi bağımsız, kontrolü ve hareketler arasında etkileşimi sağlayan yapılar) iyileşmesi sağlanır. Son olarak tüm girdiler bir araya getirilerek fonksiyonel iletişim hedeflenir. Bu terapinin en nihai amacı işlevsel, etkileşimli ve sözlü iletişimin sağlanmasıdır.
PROMPT yöntemi ile genel motor becerilerin yanı sıra duyusal motor, oral motor becerileri, sıralama, konuşma ve dil karakteri gibi alanları da incelemek mümkündür. Ayrıca dinamik etkileşimin, konuşma destekleme gelişimsel statüsünü, konuşmanın alt sistemlerini, uzuv, el kontrolünü ve bunların iletişimin gelişmesine karma etkisinin değerlendirilmesinde yardımcı bir yöntemdir. Tüm içsel etkilerin yanında çevreden gelen dış etkileri de (fiziksel-duyusal, bilişsel-dilsel, sosyal-duygusal) inceler ve kapsamlı değerlendirmeleriyle terapiye başlama olanağı sunar. Başka deyişle sadece konuşmayı değil, bireyin sorun yaşadığı tüm yönleri ele alır.
Bu yöntemle ilgili detaylı bilgi sahibi olmak için www.promptinstitute.com sitesini ziyaret edebilirsiniz.
