Tüm hastaların, özellikle anne babaların en çok sorduğu soru, “ öksürüğe ne iyi gelir ” Öksürük poliklinik başvurularında biz doktorların en sık karşılaştığı belirtilerden bir tanesidir. Özellik bazen çok uzun sürmesi, hem hastaları,hem de doktorları huzursuz etmektedir. Eğer zatürre, astım gibi dinleme bulguları yoksa, sinüzit yoksa, hele de ateş 2-3 günde düşmüşse, hastanın genel durumu da iyiyse, sadece öksürüğü geçirmek için antibiyotik vermek son derece gereksizdir. Çünkü özellikle viral solunum yolu enfeksiyonlarından sonra giderek azalmakla birlikte kalıcı öksürük 3-4 haftadan önce geçmeyebilir.
İçindekiler
Öksürük Nedir?
Öksürük hava yollarını zararlı maddelerden temizlemeye yardım eden bir reflekstir. Hava yollarındaki sinirler, alerjenler, bazı hastalıklar, ilaçlar ve iritan (solunum yollarını tahriş eden) maddeler tarafından uyarıldığında, havanın ciğerlerden çok güçlü bir şekilde atılmasına öksürük denir. Öksürüğe sebep olan birçok neden vardır.
Öksürük Nedenleri
Alerjenler: Polenler, ev tozları hayvan tüyleri/epitelleri, küf gibi birçok alerjen madde öksürüğe neden olabilir.
İritan maddeler: Sigara içimi, pasif sigara içimi, çevre kirliliğine de neden olan kimyasal dumanlar, parfümler ve oda spreylerini sayabiliriz.
Hastalıklar: Basit soğuk algınlığından kansere kadar öksürüğe neden olan birçok hastalık vardır. Üst solunum yolu enfeksiyonları, grip zatürre, astım, reflü, sinüzit, geri akıntılar, bronşektaziler, yaşlı hasta grubunda KOAH ve kalp yetersizliği öksürüğe neden olan en sık hastalıklardandır.
İlaçlar: Özellikle tansiyon ve kalp hastası olan erişkinlerin kullandığı ACE inhibitörleri ve Betabloker türü ilaçların bazıları öksürüğe neden olabilir.
Öksürüğe Ne İyi Gelir?
Öksürüğün nedeni teşhis edildikten sonra, eğer buna neden olan, özel tedavi gerektiren ciddi bir sağlık sorunu da yoksa, evde yapılacak bazı basit uygulamalar ve bitkisel yöntemlerle öksürük belirtileri tedavi edilebilir. Ancak lütfen bitkisel bir ilaç veya doğal bir ürün kullanmadan önce, doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin. Çünkü bazıları
kullandığınız çeşitli ilaçlarla etkileşime girebilir.
Öksürüğe Ne İyi Gelir ? 19 İpucu
- Su: Her şeyden önce yeterli miktarda su içmek gerekir Çünkü bu solunum yolları salgılarını koyulaşmasını önleyecektir.
- Buhar solumak: Bunun için sıcak bir duş alabilirsiniz veya suyu kaynatıp derin bir kaba yerleştirerek, belli bir mesafeden yüzünüzü sıcak suya yaklaştırabilir ve başınızın üzerinden de bir havlu kapatabilirsiniz,böylece bir çadır oluşturarak suyun buharını soluyabilirsiniz, rahatsız olduğunuzda,buna kısa bir süre ara verebilirsiniz. Yalnız, sıcak suya Viks gibi mentollü maddeler katmak sizi daha çok rahatsız edebilir. Buhar uygulamaları Astım hastaları için uygun değildir, çünkü sıcak buhar astım hastalarının belirtilerini daha da kötüleştirebilir.
- Uygun oranda nemli ortam: Her şeyden önce, oda ısısının 22-23 dereceyi geçmemesi önerilir. Eğer yaşanan ortamın havası çok kuruysa bir nemlendiriciden faydalanılabilir, ancak %50 sabit oranı ayarlayan bir nem makinesi daha uygun olacaktır. Ya da kalorifer peteklerine su kapları asarak, ıslak havlu koyarak odanın doğal nemini sağlamak için uygulanabilecek yöntemlerdendir. Fazla nemin ve sıcağın ev tozu akarlarının üremesini kolaylaştırdığını da unutmamak gerekir.
- Tuzlu su ile gargara yapmak, özellikle koyu kıvamlı burun akıntısı ve geniz akıntısının olduğu durumlarda da serumfizyolojik ile burnu, sinüsleri temizlemek öksürüğün azalmasına yardımcı olur.
- Geceleri fazladan bir yastık kullanarak başın daha yüksekte kalması öksürüğü azaltacaktır.
- Yetişkinler sigara içmemeli ve özellikle de çocuklu evlerde pasif sigara içiciliği mutlaka önlenmelidir.
- Bal: Bal öksürüğü önleyen bir maddedir, erişkinlerde ve 1 yaşın üzerinde çocuklarda kullanılabilir. Ihlamur, zencefil, bal ve limon karışımlı bitki çayları öksürüğe oldukça iyi gelir.
- Okaliptüs yağı: Bir buhar makinesinin içine okaliptüs yağı koymak veya okaliptüs yağı ile göğse masaj yapmak solunum yolundaki salgıları yumuşatmak için oldukça faydalıdır.
- Meyan kökü oldukça etkili bir balgam yumuşatıcıdır.
- Elma sirkesini balla karıştırarak içmek solunum yolu salgılarını yumuşatan diğer bir seçenektir.
- Zerdeçal sindirim problemlerini azaltarak özellikle reflüye bağlı öksürüklerde faydalı olabilir.
- Anneannelerimizin, babaannelerimizin hastalara yaptığı meşhur tavuk çorbası da boşuna değildir. Bu da üst solunum yolu enfeksiyonu belirtilerini hafifletmekte oldukça etkilidir.
Ve sürpriz bir öneri !!!
- En çok hoşunuza gideceğini tahmin ettiğimi en sona saklamak istedim; siyah çikolata içinde bulunan teobromin isimli madde, öksürüğe sebep olan vagus sinirinin etkinliğini baskılayarak öksürüğü azaltabilir.
Öksürüksüz günlerde sağlıcakla kalın.
Kaynaklar:
www.medicinenet.com
- Support Cancer Ther. 2007 Jan 1;4(2):119-22. doi: 10.3816/SCT.2007.n.006.Chocolate as a cough suppressant: rationale and justification for an upcoming clinical trial.Halfdanarson TR1, Jatoi A.
- Ann Otol Rhinol Laryngol. 2018 Dec 2:348941881518. doi:10.1177/0003489418815188. [Epub ahead of print]Honey as a Treatment in Otorhinolaryngology: A Review by Subspecialty.Tharakan T1, Bent J2, Tavaluc R3.
- Cochrane Database Syst Rev. 2018 Apr 10;4:CD007094. doi:10.1002/14651858.CD007094.pub5. Honey for acute cough in children.Oduwole O1, Udoh EE, Oyo-Ita A, Meremikwu MM.
- Saudi J Biol Sci. 2017 Jul;24(5):975-978. doi: 10.1016/j.sjbs.2016.12.010. Epub 2016 Dec 24.Role of honey in modern medicine.Meo SA1, Al-Asiri SA2, Mahesar AL3, Ansari MJ4.
- Medwave. 2016 May 30;16 Suppl 2:e6454. doi: 10.5867/medwave.2016.6454. Is honey an effective treatment for acute cough in children?[Article in English, Spanish; Abstract available in Spanish from the publisher] Nitsche MP1, Carreño M2.
- Bioorg Med Chem. 2018 Jan 1;26(1):278-284. doi: 10.1016/j.bmc.2017.11.046. Epub 2017 Dec 2.Antitussive and expectorant activities of licorice and its major compounds.Kuang Y1, Li B1, Fan J1, Qiao X2, Ye M3.
- Altern Ther Health Med. 2018 Jan 15. pii: AT5617. [Epub ahead of print] Comparative Antitussive Effects of Medicinal Plants and Their Constituents. Saadat S, Shakeri F, Boskabady MH.
- Phytother Res. 2016 Jan;30(1):105-11. doi: 10.1002/ptr.5508. Epub 2015 Nov 2. Structural Elements and Cough Suppressing Activity of Polysaccharides from Zingiber officinale Rhizome.Bera K1, Nosalova G2, Sivova V2, Ray B1.
Aşağıdaki videolarda Uzm. Dr. Özlem Özsoy Yolcu, “Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu” ve “İdrar Yolu Enfeksiyonu” hakkında bilgiler veriyor.