Bu makale daha önce @doktoramcam Instagram sayfasında yaptığım bir canlı yayından alıntılanmıştır, faydalanacağınızı umuyorum.
Canlı yayının tamamını ” Özel Aşılar Kafanızı Karıştırmasın ” adlı videomuzda bulabilirsiniz.
İçindekiler
Meningokok Menenjit Aşıları
İkinci özel aşımız Meningokoklar için yaptığımız Menenjit Aşıları. Meningokok bakterisi dünyadaki en tehlikeli, en korkunç bakterilerden bir tanesi. Asistanlığımda ne yazık ki bu şekilde takip ettiğim hastaların çoğunun ya sakat kaldığını, kolunun bacağının, parmağının kesildiğini, kör, sağır olabildiğini veya ne yazık ki bütün çabalara rağmen hayatını kaybettiğine defalarca şahit oldum.
Bazı aileler aşı yan etkileri, bazıları da haklı olarak ekonomik nedenlerle, Menenjit Aşısı gerçekten gerekli mi? diye sorarlar. Eğer Google’a girerseniz, çok seviyorsunuz Google doktorluğunu 🙂 bazen işe yarıyor, bazen de kafa karıştırabiliyor. Dikkatli veri toplamak lazım. Eğer Google’a Meningokok diye yazarsanız, özellikle görselleri açarsanız bu aşıyı neden olmanız gerektiğini çok daha iyi anlayacaksınız. Meningokoklar’ın 13 tane farklı tipi var ve bunların klinik önemi olan 5 tane tipi var. A, C, Y, W135 ve B tipi. Vakaların %50’si 2 yaşın altında, büyük çoğunluğu da 6 ayın altında ve ikinci sırada da 1 yaşın altında.
Menenjit Aşısı fiyatı nedir?
Menenjit Aşısı fiyatı da en sık sorulan sorulardan bir tanesi. Fiyat, markaya göre değişmektedir. Takip eden makalelerde bu konuda markaya göre ayrıntılı bilgi verilecektir.
Meningokoksemi hayatı tehdit edebilir veya sakatlığa neden olabilir
Meningokokların yaptığı Menenjit, basit bir Menenjit değil aslında. Eğer bir çocuk Meningokok enfeksiyonu kaptığında, sadece Menenjit olursa şanslı. Çünkü Menenjit olup da o enfeksiyonu sadece burada tutamadığı zaman, Meningokoksemi dediğimiz, çok ağır septik şoka kadar gidebilecek, yaygın damar içi pıhtılaşmaya sebep olan doku ve organ, uzuv kayıplarına sebep olan çok ağır bir tabloya yol açıyor. Ve yoğun bakım ünitelerinin gelişmesine rağmen, antibiyotik tedavilerinin son derece gelişmiş olmasına rağmen, en ileri ülkelerde bile hala Meningokoksemi’nin mortalitesi %10-15 gibi. Eğer septik şok dediğimiz mikrop şoku olursa da ölüm oranları %40’lara kadar çıkıyor.
Çok mu sık görünüyor? Aşağı yukarı 10 binde bir gibi söyleyebiliriz ancak sizin başınıza geldiği zaman %100 oluyor ne yazık ki. Ben açıkçası imkanları olduğu dahilinde, -tabii kimseyi zorlayamıyoruz ama- asla bu aşıdan çocuklarını mahrum bırakmamalarını tavsiye ediyorum. Diyelim kurtuldu, hayatı kurtuldu, ölmedi, ama sağ kalan hastaların da %20-40’ında nörolojik hasarlar olabiliyor. Duyma, görme kusurları veya spastisite, zeka özürlü gibi maalesef birçok istemediğimiz sonuçla karşılaşabiliyoruz.
Devlette yapılan menenjit aşıları, son 10 yılda, çocuk sağlığında çığır açtı
Aşı gerçekten, Meningokok Aşısı çok önemli çünkü daha önceki Menenjit Aşıları’nın başarısı ortada. Bu başarıyı ölçebilmek için tabii ki toplumun %80-90 hatta daha fazlasını aşılamak lazım. Yani bunun devlet aşısı olması gerekiyor ki etkilerini tam olarak ölçebilelim.
Şu anda size gösteremiyorum, ne yazık ki Instagram’da ekran paylaşımı yapamıyoruz. Ama 2007-2008 de Hemophilus Influenza tip B Menenjit Aşısı rutin devlet aşı takvimine girdikten sonra, Hib Menenjit’i oranları 2009-2010’da %6.1’e, aşının başlangıcından 3 yıl sonra yani 2011 yılında tekrar veriler değerlendirildiğinde %2.4’e düştüğü görülmüş. Oysa daha önce 2005-2006, 2007-2008 yıllarında yapılan çalışmada Hib Menenjit oranları %21-23 arasında değişiyordu. Bir aşı toplumun büyük bir çoğunluğuna yapıldığında yani devlet güvencesinde, doğan çocukların büyük bir çoğunluğuna erken aşılama yaptığınız takdirde bu Menenjit neredeyse yok ediliyor. Ve bunlar yine de eski çalışmalar ve bugün baktığımızda artık Hib Menenjit’i neredeyse sıfıra yakın.
Pnömokok Aşıları KPA’nın Sağlık Bakanlığı Aşı Takvimi’ne girişi
Şimdi Pnömokoklar’a bakalım. Bunlar da yine 2008’den beri ülkemizde ücretsiz yapılıyor. 2008’de 7’li aşı, daha sonra 2011’de de 13’lü aşının takvime girmesiyle %30-40 hatta %57’lerden, direk olarak %27-28 gibi rakamlara düşmüşüz. Ama aşının 13’lü tipi 2011’de yapılmış, benim karşımdaki tablo aslında %28’e düşüş gösteriyor. Ancak daha ileri yıllardaki 2013-2015 çalışmalarına baktığımızda, yine Pnömokoklar’ın da %5-6’lara düştüğünü görüyoruz. Bir süre daha çalışmalara devam ettiğimizde Pnömokok Menenjitinin de tamamen Türkiye’de neredeyse sıfıra ineceğini görüyoruz.
Dolayısıyla şu anda Menenjit etkenlerine baktığımızda sadece Meningokoklar’ı büyük oranda görüyoruz. Bu nedenle Meningokok Menenjit Aşıları çok önemli. İlk fırsatta bunların aşı takvimine, devletin aşı takvimine girmesini arzu ediyoruz. Bence bununla ilgili kampanyalar başlatma zaman. 21. yüzyılda her konuda Change.org ‘dan kampanya başlatmak adeta bir moda haline geldi bence toplum sağlığı için çok önemli. Sağlık Bakanlığı’na bu konuda bir toplumsal baskı yapılmasında büyük fayda görüyorum açıkçası.
Şimdi Meningokok Menenjit Aşıları’nı kısaca özetlemek istiyorum. 2 çeşit Meningokok Menenjit Aşısı var. Biraz önce söyledim 5 tip var. Şu anki aşı üretim teknolojisine göre B tipinin antijenik yapısı, hücresel özellikleri çok farklı. O yüzden dörtlü aşının içine konamıyor.
Nimenrix – Menactra – Menveo Arasındaki Farklar
Meningokok Aşısı ( Bexsero )