Tüm dünyada olduğu gibi son yıllarda ülkemizde de kolon kanseri vaka sayılarında belirgin bir artış vardır. Ne yazık ki günümüzde kanser hastalığı en sık ölüm nedenlerinden birisidir. Bu sebeple halkımızın bu konuda daha çok bilinçlendirilmesine ihtiyaç vardır.
Bu sayede hastalık olasılığını mümkün olduğunca azaltmak ve erken teşhis koyarak daha erken tedavi imkanı sunmak mümkün olacaktır.
İçindekiler
Kolon Kanseri Nedenleri
Daha çok ileri yaşlarda görülür. Ailede kolon kanseri öyküsü, kolonda polip varlığı, ülseratif kolit, Crohn hastalığı gibi enflamatuar bağırsak hastalıkları, sigara içimi ve uygunsuz yemek alışkanlıklarımız, alkol, obezite ve yetersiz egzersiz en önemli sebeplerdir. Gardner sendromu ve Familial Adenomatöz Polipozis(FAP) gibi bazı genetik hastalıklar da direkt olarak kolon kanseri ile ilişkilidir. Genetik risk faktörlerimizi tabii ki değiştiremeyiz. Ancak sigara, beslenme gibi olumsuz faktörleri ortadan kaldırarak riskimizi en aza indirebiliriz. Kolon kanseri riskini en çok arttıran gıdalar hayvansal yağdan zengin kızartma ve ızgara gibi yiyeceklerdir. Oysa sebze meyve ağırlıklı liften zengin gıdalar bu hastalığın olasılığını azalmaktadır.
Kolon Kanseri Belirtileri
Kolon kanserini teşhis edebilmek için belirtilerine dikkat etmek ve iyi değerlendirmek gerekmektedir. Bağırsak alışkanlığında kabız ya da ishal şeklindeki değişiklikler, bağırsağın tam boşalmama hissi, dışkıda kan görülmesi, herhangi bir sebebi olmaksızın kilo kaybı, sürekli yorgunluk, halsizlik hissi, bulantı kusma dikkat edilmesi ve doktora gidilmesi gereken belirtilerdir.
Bu belirtiler olmasa bile ailesinde bu hastalığa yakalanmış, 50 yaşı geçmiş, başka genetik riskler taşıyan ve daha önceki kolonoskopi incelmelerinde kalın bağırsağında polip tespit edilmiş olan kişilerin düzenli olarak muayenelere gitmeleri, gerektiğinde kolonoskopi incelemelerini tekrar tekrar yaptırmaları erken teşhis ve tedavi açısından çok büyük önem taşır.
Kolon Kanseri Tanısı
Her şeyden önce erken tanı tedavinin en önemli anahtarlarından birisidir. Hastalığın tanısı için ayrıntılı fizik muayene esastır. Gaitada gizli kan testi yardımcı bir testtir, kolon kanserine spesifik değildir. Genelde tomografi ile teşhis konur. Kesin tanı kolonoskopi veya direk ameliyatta alınan parçanın patolojik incelmesiyle konur.
Kolon Kanseri Tedavisi
Tedavisinde cerrahi, radyoterapi, kemoterapi başlıca yöntemlerdir. Kanser çok ileri evredeyse yapılan ameliyatlar sadece kişiyi geçici olarak rahatlatmak için yapılan palyatif ameliyatlardır. Familial Adenomatöz Polipozis (FAP) olduğu bilinen hastalarda koruyucu olarak kanser gelişmeden önce kalın bağırsağın tamamının ve rektumun da alındığı total proktokolektomi ameliyatı önerilmektedir.
Aşağıdaki videoda, Prof. Dr. Muzaffer Sarıyar, “Organ Nakli” konusunda bilgiler veriyor.
