İçindekiler
Kızamık Nedir ?
Kızamık daha çok çocuklarda görülen döküntülü ve viral bir hastalıktır, paramiksovirus grubundan Morbillivirus tipiyle oluşturulur. 1960’lardan sonra yaygın olarak aşının uygulanması sıklığını oldukça azaltmıştır. Ancak 2011’den beri bazı ülkelerde aşı uygulamalarının gevşemesi, aşı karşıtı gruplar gibi bazı nedenlerle yeniden salgınlar görülmeye başlamıştır.
Direk temasla solunum yollarıyla bulaşır, hasta kişiyle temastan 8-12 gün sonra hastalık belirtileri ortaya çıkabilir, döküntünü görülmesi 14 günü bulur. Tek bir kez geçirmek ömür boyu bağışıklık oluşturur.
Kızamık belirtileri:
İlk önce nezle ve konjonktivitle seyreden ön belirtilerin olduğu bir prodromal dönem geçirilir, bu dönemde kuru ve inatçı bir öksürük olur. Konjonktivite bağlı olarak ışığa bakamama belirtisi olabilir. Döküntü ortaya çıkmadan 2 gün önce %90 olasılıkla ağız içinde alt azı dişler hizasında, (yanağın iç yüzeyinde), etrafı pembe-kırmızı bir halka ile çevrili, mavi-beyaz renkli 1 mm’lik koplik lekeleri görülür, bazen ağız içinde başka bölgelere de yayılabilir. Vücutta döküntü ortaya çıkınca, koplik lekeleri azalmaya başlar ve döküntünün 3. gününde tamamen kaybolur.
İkinci dönem döküntü dönemidir. Döküntü, ense-alın gibi yüz bölgesinden başlayıp kol-bacaklara ve gövdeye yayılır, yüz ve boyundaki döküntüler birleşmeye meğillidir. Deri ödemli, yüz şiş bir görünümdedir, döküntü avuç içi ve ayak tabanlarında da görülebilir.3. günden sonra döküntü çıktığı sırayla esmer bir renk bırakarak kaybolur, deride un serpilmiş gibi bir pullanma görülmeye başlar. Döküntü sırasında ateş en yüksek seviyeye ulaşır, kırıklık iştahsızlık, lenf bezlerinde şişme de görülebilir. Döküntünün 3. gününden sonra ateş hala düşmüyorsa komplikasyon düşünülmelidir.
Nadiren ani ateş ve sara nöbetiyle birlikte, kanmalı döküntülerle seyreden, halk arasında “kara kızamık” da denen ağır hemorajik kızamık genellikle ölümle sonuçlanır.
Aşağıdaki videolarda Uzm. Dr. Erdem Uzunoğlu, “Döküntülü Çocuk Hastalıkları” ve Yenidoğan Bebekler ile ilgili çeşitli konularda bilgiler veriyor.
Kızamık Komplikasyonları:
Virusun yarattığı iltihabi durumun yayılmasıyla, ya da hasta dokulara bakterilerin de yerleşmesiyle olur. En sık görülen komplikasyonlar orta kulak iltihabı ve zatürredir. Bazen apandisite de neden olabilir. Sinir sistemini etkileyerek nadiren beyin iltihabı (ensefalit) veya Guiallain Barré sendromu da yapabilir.
En korkulan komplikasyonu kızamık geçirdikten yıllar sonra 7-8 yaş gibi görülen Subakut Sklerozan Panensefalittir (SSPE). SSPE davranış bozukluğu ile başlar, yavaş ilerler, geç dönemde istem dışı kasılmalarla seyreder, genellikle 2 yıl içinde ölümle sonuçlanır
Kızamık tedavisi:
Komplikasyon yoksa yatak istirahati, sulu yumuşak gıdalar önerilir, viral bir enfeksiyon olduğu için ikincil bakteriyel enfeksiyonlar olmadığı sürece antibiotik önerilmez. Gözkapakları ılık su ile temizlenebilir, yüksek ateş durumunda ateş düşürücü ilaçlar verilebilir. Ağır kızamık vakalarında tedaviye yüksek doz A vitamini eklenmesi ölüm ihtimalini azaltır. Dünya Sağlık Örgütü gelişmekte olan ülkelerde kızamık geçiren her çocuğa A vitamini verilmesini önerir.
Bu makaleler de ilginizi çekebilir