İçindekiler
Karma aşı ne zaman yapılır?
Karma aşı 2-4-6. aylarda 3 kez uygulanır, 18. ayda ve 4-5 yaş civarında 2 kez hatırlatma dozları yapılır.
Karma aşı hangi hastalıklardan korur?
Bu aşı aşağıda adları yazılı olan 5 hastalıktan korur.4 yaşında yapılan aşı 4’lü aşıdır, içinde Hib bulunmaz. Halk arasında karma aşı, beşli karma veya difteri-boğmaca-tetanoz karması diye de bilinir ve tek enjeksiyon 5 aşıyı birden içerir.
Difteri
Solunum yolları, sinir sistemi ve kalbi etkileyen ciddi bir hastalıktır. Sinir sistemi ve kalbi etkileyen toksinleri üreten bir bakteriden kaynaklanır. Kalp krizi ve felç gibi sonuçları olabilir. Hatta ölümle sonuçlanabilir. Bugün yoğun aşılama sayesinde nerdeyse artık hiç görülmemektedir.
Boğmaca
Bakterilerin yol açtığı diğer bir ciddi hastalıktır. Özellikle bir yaşın altı bebekler için tehlikelidir. En önemli belirtisi güçten düşürücü ve ızdırap verici bir öksürüktür. Son yıllarda erişkin boğmaca vakalarının artışı ile yeniden gündeme gelmiştir. Eskiden 6 yaş üzerine yapılacak boğmaca aşısı yoktu. Artık günümüzde erişkinlere de yapılabilen aşı formalrı mevcuttur.
Tetanoz
Özellikle paslı metal, kirli toprak ile olan yaralanmalarda gelişen ve sinir sistemini etkileyerek kas kasılmalarına sebep olan bir toksinden kaynaklanır. İyi tedavi edilemzse ölüme yol açablilir.
Poliyomiyelit (Çocuk felci)
Aşı uygulaması sayesinde dünyadan yok edilemsi planlanan 2. hastalıktır. Sağlık Bakanlığımızın yoğun aşı kampanyaları sayesinde ülkemizde de son 6-7 yıldır çocuk felci vakası görülmemektedir. Ancak bir süre daha ağızdan canlı aşıyı uygulamamız yerinde olacaktır. Aşının sık görülen bir yan etkisi yoktur. Aşıda sonra 1 saat boyunca ağızdan bir şey verilmemesi gerekir Karma aşılara birlikte 2-4-6 ve 18. aylarda bir de 4-5 yaşında uygulanırdı. Ancak Sağlık Bakanlığı 5’li karma aşı takvimine geçitğinden beri damla aşıyı sadece 6 ve 18. aylarda iğneye ek olarak uygulamaktayız.
Haemophilus influenza tip B aşısı (Hib veya menenjit aşısı)
Menenjit sakatlık, zeka özürü, sağırlık ve körlük gibi birçok eksiliğe hatta iyi tedavi edilmezse ölüme bile yol açabilecek bir hastalıktır.
Hib aşısı halk arasında menenjit aşısı diye bilinir. İsminde geçen influenza kelimesinin belki de aşina olabileceğiniz griple yani influenza virusu ile ilgisi yoktur. Haemophilus influenzae tip b (Hib) ilk 5 yaşta menenjit, kanda iltihaplanma, zatürre ve epiglottit gibi ağır durumlara yol açtığı için aşısı bu yaştaki çocuklara önerilir. 2-6 ay arası görülen menenjitlerin büyük çoğunluğunda sebep Hib’dir. Toplumumuz için sevindirici olan birşey de bu aşının 2007 yılından beri Sağlık Bakanlığımızın ulusal aşı programına alınmış olmasıdır.Bu aşının diğer menenjit mikroplarına karşı koruyucu bir etkisi yoktur.
Diğer menenjit aşıları için aşağıdaki linkleri ziyaret edebilirsiniz.
Zatürre Aşısı (Pnömokok Aşısı)
Meninkok Aşısı (Menactra) Türkiye’ye Geldi
Aşağıdaki videoda Uzm.Dr. Anıl Yeşildal “Bebeklerde gaz sancısı ve kusmalar” hakkında bilgi veriyor
Karma aşının yan etkileri:
Karma aşı yan etki açısından yıllarca en çok endişe uyandıran aşı olmuştur. Çocukluk çağı aşılarında ateş ve yapılan bölgede şişlik yapma olasılığı en yüksek olan aşı karma aşıydı. Ancak günümüzde uygulanan 5’li karma aşının içindeki boğmaca aselüler dediğimiz hücresiz yapıda üretildiğindenen ateş-şişme reaksiyonları çok nadir hale gelmiştir. Nadiren reaksiyon olursa yine ağrı kesici-ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir.Daha da önemlisi bu yeni tip aşılarla, yüksek ateşe bağlı havle geçirme ihtimali hiç yoktur.(Diğer aşı ile de bu olasılık çok düşüktü).
Karma aşı devlette ücretsiz mi?
2008 yılı itibariyle Sağlık Bakanlığımız da ateş yapmayan, içinde Hib menenjit aşısı da olan beşli aşı uygulamasına geçmiştir. Artık aile sağlığı merkezlerinde de bu 5’li karma aşılar uygulanmaktadır.