İçindekiler
Göz Tembelliği Nedir? Tedavisi Nasıl Gerçekleştirilir?
” Göz tembelliği nedir? ” sorusu göz sağlığına yönelik merak edilen sorulardan biridir. Göz tembelliği gözün herhangi bir yapısal sorunu olmamasına karşın görme merkezinin yeterince gelişmemesinden kaynaklı bir gözün diğerinden daha az görmesi sorunudur. Hastalığın tıp literatüründeki adı amliyopidir. Göz tembelliği genellikle bir gözde görülmekle beraber bazen iki gözde de görülebilmektedir.
Hastalığın oluşumundaki temel neden gözde yaşanan anomali durumudur. Yani daha iyi gözden gelen sinyalleri beynin odaklanmasıyla birlikte daha düşük kalitede gören gözde görme keskinliği düşmesiyle ortaya çıkmaktadır.
Doğum itibariyle beyin ve buradaki görme merkezi sürekli gelişim göstermektedir. Bu da büyüme süresince kişinin görme kapasitesinin sürekli gelişim göstermesi anlamına gelir. Bahsi geçen bu gelişim sürecinde gözdeki herhangi bir anomali sebebiyle dışarıdan gelen görüntü retinaya sağlıklı düşmez. Bu durumda beyindeki görme merkezi daha iyi gören gözden gelen görüntüleri algılar. Tüm bu sürecin sonunda ise anomaliden kaynaklı götü gören göz atıl duruma düşer ve göz tembelliği sorunu ortaya çıkar. Göz tembelliği özetle gözün yapısal durumundan değil beyindeki görme merkezinin yeteri kadar gelişmemesiyle ilgilidir.
Göz Tembelliği Tedavisi Ne zaman Gerçekleştirilmelidir?
Beyindeki görme merkezi gelişimini 8-10 yaşına kadar tamamladığı için göz tembelliğinin tedavisinde bu yaşlara kadar olan teşhis süreci kritik öneme sahiptir. Bu yüzden 6 ay sonrasında 8 yaşına kadar olan süreçte hastalığın teşhisi için düzenli kontroller kritik öneme sahiptir.
Hastalığı erken teşhis ile başarılı bir şekilde tedavi etmek mümkündür. Erken teşhis için temel görev ailelere düşmektedir. Çünkü özellikle yaş olarak küçük çocuklar kendilerindeki farklılıkları dünyadaki diğer insanlarla kıyaslama içine giremeyeceklerinden, bu noktada belirtiler aileler tarafından fark edilmelidir. Hastalık erken fark edilemeyip ilerlediğinde ciddi boyutlarda ve kalıcı görme kaybı ile sonuçlanmaktadır.
Göz Tembelliği Nedenleri Nelerdir?
- Göz tembelliği genetik geçişli olabilmekle beraber en sık rastlanan nedenleri aşağıdaki gibidir:
- Şaşılık
- İki Göz Arasındaki Gözlük Numarası Farkları
- Göz Kapağı Düşüklüğü
- Saydam Olması Gereken Göz Dokularındaki Bulanıklaşma
Göz Tembelliği Belirtileri Nelerdir?
Hastalık doğum sonrasında başlayıp çocukluk döneminde oluştuğu için kişinin bunu kendisinin fark etmesi güçtür. Göz tembelliği belirtileri genellikle çocukluk döneminde 6 ile 9 yaş arasında çıkmaktadır. Sık rastlanan göz tembelliği belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Nesnelerin uzak ya da yakınlık mesafelerinin tanımlanmasında güçlük çekilmesi (derinlik algısı sorunu)
- Sık aralıklarla ve nesneleri net görebilmek için göz kırpma
- Sık sık gözleri ovuşturma
- Ellerin ve gözlerin koordine olarak yapılması gereken işleri gerçekleştirirken güçlük yaşama
- Odaklanan cisme bakılırken başı bir tarafa çevirme veya öne doğru eğme
- Yakına bakmaktan çekinme
- Dikkat dağınıklığı problemi yaşama
- Baş ağrısı
- Çift görme
Göz Tembelliği Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Şaşılık nedeniyle oluşan göz tembelliğinin tedavisi çoğu zaman gözleri düzeltmek için şaşılık ameliyatı ile beraber göz bandı takılmasını içerir. Göz bandının her gün farklı sürelerde, yarım gün veya tüm gün boyunca takılması gerekebilir. Bu durum haftalar veya aylarca devam edebilir.
Bazı çocuklarda göz tembelliğini tedavi etmek için göz bandına diğer bir alternatif olarak, çeşitli göz damlaları kullanılmaktadır. Penelizasyon veya ilaç tedavisi olarak adlandırılan bu yöntem çocuğun sağlam gözüne damla damlatılarak uygulanır.
Göz tembelliğinin en etkinliği yüksek tedavisi öncelikle sebebi bularak mümkünse ortadan kaldırmaktır. Ayrıca kırma kusuru sebebiyle bir tembellik oluşumu söz konusuysa doğru gözlük reçetelendirerek gözlüğün kullanılmasını sağlamak ve göz kapama egzersizlerinin aksatılmadan devam edilmesi tedavinin sonucu açısından önemlidir.