Bebeklerde kol felcinin tıbbi adı doğumsal brakiyal pleksus yaralanmasıdır. Bebek doğum kanalından zor çıktığı için bu bebeklerde omurilikten çıkarak kola gelen sinirler zarar görür. Bu felcin nedeni, annenin şeker hastalığı (diyabet) sonucunda bebeğin kilosunun 3500 gramdan fazla olması, annede çatı darlığı olması, doğumda bebeğin omzunun takılması, bebeğin doğmadan evvel yapılan ultrasonla tahmin edilen kilodan daha büyük doğması, kötü doğum koşullarıdır.
Zor doğuma bağlı olarak koluna giden sinirlerde hasarı olan bebeklerde ayrıca köprücük kemiklerinde kırığı, kafa derisinin altında su toplanması, kol kemiklerinde kırık ve bebeğin vücudunda morluk olması gibi sorunlara da rastlanır. Bebeklerde görülen doğumsal kol felcinde bebek doğduğu andan itibaren elini ya da kolunu oynatamaz. Genellikle tek taraflı oluşur. Çok nadir olarak bebeklerin her iki kolunun etkilendiği görülmektedir. Bebeklerin kolları yukarı kaldırılıp bırakıldığında hızla düşer. Bazen omuzda ya da dirsekte hiç hareket olmadığı halde elde ve parmaklarda hareket olabilmektedir. Bebekte sinir zedelenmesi tanısı konduktan sonra bebekle ilgili yapılacak ilk tavsiyeler ailenin bebeği nasıl tutacağı ve taşınacağının, yapması yasak olan ve olmayan hareketlerin öğretilmesidir.
İlk ayda yasaklar
Bebeğin kolu sallandırılıp sarkıtılmaz. Kucağa alınırken bebek kolun altından asarak kucağa alınmaz. Bebek felçli olan kolu üzerine yatırılmaz. Bebeğin kolu herhangi bir yere iğnelenmez. Bebekler 3 haftalık oluncaya kadar omuz eklemleri hareket ettirilmez. İlk ayda bebek omuz eklemi gevşek olduğu için yüzükoyun yatırılmaz.
İlk ayda yapılması gerekenler
Bebek banyo yaptırılırken kolu korumaya alınır. Bebeğin felçli kolu su geçiren tülbent gibi ince bir malzemeyle gövdesi üzerinde sabitlenerek banyosu tamamlanır. Banyonun sonunda bebeğin felçli kolunun koltukaltı ve kol yıkanarak durulanır. Bebek kolunu hareket ettiremediği için koltuk altı havasız kaldığı için banyo sonunda iyi temizlenmesi ve bolca yağlanması pişik oluşumu önler.
Bebeklere ayında giymesi gerekenden daha bol giysiler giydirilmelidir. Bebeklerin giyinme sırasında felçli kolunun çekiştirilmemelidir. Bebeğin kolunda az da olsa hareketin olması durumunda, kolun hareket etmesine mani olmamak için bebek ince giydirilir. Özellikle yaz aylarında kolun açıkta bırakılması kolun hareket etmesi için daha yararlıdır.
Bebekler sırtüstü yatırıldığında felçli tarafın omuz ve dirseği pamuklu beze sarılmış küçük bir tuz torbası ile alttan desteklenir. Bebeklerin kolu ilk 3 hafta bu şekilde tutulmalıdır. Bebeklerin kolunun gövde üzerinde veya baş üzerinde iğnelenmesi kesinlikle yanlıştır. Kolları bu şekilde kımıldatmadan sabit şekilde uzun süre tutulan bebeklerin omuz, dirsek ve el bileği eklemlerinde sertlikler oluşmaktadır. Bu sertlikler uzun zamanda ve zorlukla açılmakta, bazen açılması mümkün olmamaktadır.
Bebek felçli olmayan tarafına yan yatabilir. Bebeğin felçli taraf kol üzerine yatması yasak olmakla birlikte eğer yatması gerekirse başı ve gövdesi, katlanarak yükseltilmiş bir yerde omuz ise basınç almayacak şekilde boşlukta olmalıdır. Bebek kucağa alınırken ve yatırılırken dikkatlice tutulmalıdır. Eğer anne baba yada bebeğe bakan kişiler bebeği taşıma konusunda endişelilerse bebeği sert bir malzeme üzerine koyarak bir yerden diğer yere bu şekilde transferini yapabilir.
Bebeğe çocuk doktoru tarafından tanı konduktan sonra bu bebekler sırasıyla Çocuk Nöroloji Uzmanı ve Çocuk Fizyoterapistine yönlendirilir. Çocuk Nöroloji Uzmanı bebekten tetkiklerini ister ve felçli kolun gelişimini takip eder. Çocuk Fizyoterapisti ise ilk haftalarda aileye danışmanlık vererek fizyoterapi programını bebeğin kolundaki sinirin tutulum derecesine göre düzenler ve düzenli aralıklarla görerek bebeğin kolunda hareketin geri dönüşüne bağlı olarak tedavisini yürütür. Bebeğin gelişim durumuna göre farklı uzmanlık alanındaki doktorlara yönlendirir.
