Çocuk beslenmesi uzun süredir üzerine önemle eğildiğim bir konu. Her yıl birçok okulda sosyal sorumluluk gereği ve danışanlarımın talebiyle çeşitli yaş gruplarına konferanslar veriyorum. Ayrıca birçok okulu sporcularının beslenmesi gibi nedenlerle çok yakından takip ediyorum. Geçen hafta özel bir ilköğretim okuluna konferans vermek için gittim. Konferans oldukça interaktif geçti diyebilirim. Konferans oldukça verimli geçti. Ancak konferansın çocukların bundan sonra daha sağlıklı beslenmeleri için sadece küçük bir adım olduğunun farkındayım. Çünkü bu tür bilgilendirici ve eğitici faaliyetler evde, okulda, gazetelerde ve televizyonlarda kısacası çocukların bulunduğu her alanda sürekli olmadığı zaman kalıcı etki zor sağlanıyor. Bu konferansta da hepimizin bildiği ama değiştirmek için pek çabalamadığı gerçekler ortaya çıktı. Salonda 9-12 yaşları arasında yaklaşık 50-60 çocuk vardı. Çocuklara sunum sırasında bazı sorular sordum. Aldığım yanıtları ve çıkan sonucu kısaca özetlemek gerekirse;
1- % 70’ı sebze yemeklerini sevmiyor, yemiyor.
2- % 25’i balık, % 20’ si kırmızı eti hiç tüketmiyor.
3- % 95’i abur cubur, çikolata gibi yiyecekleri yemeyi çok seviyor.
4- % 40’ı kahvaltı etmiyor.
5- % 90’ı okuldan eve geldiğinde mutfağa koşuyor ve yiyeceklere saldırıyor.
İçindekiler
Buradan çıkarılacak sonucu tahmin edebiliyor musunuz?
Güne yarı aç başlayan, yemek seçen, yeterli ve dengeli beslenmeyen çocuklarda; büyüme ve gelişimlerinde gerileme, konsantrasyon ve okul başarısında azalma, beslenmeye bağlı olarak ortaya çıkan sağlık problemleri olan şişmanlık ve zayıflığın, vitamin ve mineral yetersizliklerinin daha sık görülmesi kaçınılmaz sonuçlardan bazıları.
Peki, çocuklarımızın daha sağlıklı beslenmesi için neler yapılabilir?
• Sağlıklı beslenme bilinci daha bebekken aşılanmalı ve çeşitli besinlere bebeklik döneminden itibaren soframızda yer verilmeli
• Düzenli olarak her sabah, ailece kahvaltı ederek çocuklara örnek olunmalı, çocuğun eline ayaküstü yenilebilen yiyecekler verilmemeli
• Okul yönetimi ve sınıf öğretmenleri ile işbirliği yaparak beslenme saati uygulaması yaygınlaştırılmalı
• Okulda beslenme saatinde dengeli hazırlanmış beslenme çantası içeriği ile çocukların dengeli ara öğün tüketmesi sağlanmalı, özellikle tüm gününü okulda geçiren çocuklar için sabah ve öğleden sonra olmak üzere iki beslenme saati konulmalı
• Yemekte öncelik sevilen besinlere değil, hem sevilen hem sağlıklı yemeklere yer verilmeli, çocuklar seviyor diye menülerde fast-food yiyecekler sık kullanılmamalı
• Çocuklara dayatma yolu ile değil eğitim yoluyla ve örnek rol model olma yöntemiyle yemek seçmemesi gerektiği aşılanmalı.
Sizlerin geliştireceği yapıcı önerileri de buraya eklersek, çocukların sağlıklı gelişimleri ve beslenmeleri için yapacak oldukça fazla şeyin olduğunu söylemek mümkün.
Okul çağı çocukları için sağlıklı, lezzetli, besleyici kahvaltı seçenekleri
• Sebzeli omlet, reçelli ekmek, süt
• Krem peynir sürülmüş ekmek dilimleri, kokteyl domates ve portakal suyu
• Haşlanmış yumurta, zeytinli poğaça, ıhlamur
• Beyaz peynirli, maydanozlu gözleme, süt
• Dil peyniri, domates, zeytin, bal, ekmek
• Fırınlanmış kaşarlı, sebzeli ekmek dilimleri, meyve suyu
• Lor peynir ve yumurta ile fırında kızarmış ekmek dilimleri, domates, salatalık, süt
Beslenme saatinde tüketilebilecek pratik ara öğün seçenekleri (okul için beslenme çantası içeriği)
• Peynirli ev yapımı poğaça ve meyve suyu
• Fındıklı kurabiye ve süt
• Peynirli tost ve meyve suyu
• Pazılı börek ve ayran
• Kakaolu kek ve elma
• Tahin Pekmezli Cevizli Kurabiye ve mandalina
• Havuçlu kek ve süt
• Çavdarlı çıtır çubuk ve elma
• Sebzeli börek ve ayran
• Salatalık dilimli, peynirli sandviç ve muz
• Meyve dilimli yoğurt
• Haşlanmış patates, beyaz peynir, kokteyl domates
Öğle yemekleri ve ara öğünleri diyetisyenler tarafından planlanan eğitim kurumlarımız var ama sayıları ne yazık ki çok fazla değil. Bu nedenle özellikle siz ebeveynlere ve öğretmenlere büyük iş düşüyor. Çocukların beslenmesine özenle eğilmek gerekiyor.
Bunun sonucunda sadece siz değil hepimiz toplum olarak çok şey kazanacağız.
