Lokal aneztezik maddeler diş çekiminde veya cerrahi müdahalelerde ağrıyı gidermek için kullanılmaktadır. Genellikle güvenlidir. Ester ve amid grubu olmak üzere 2 gruptur.
Ester grubunda kokain, pocaine, tetracaine, benzocaine ve chloroprocaine lokal aneztezik maddeleri bulunmakatdır. Ester grubu lokal anestezikler amid grubuna göre daha fazla alerji yapmakatadırlar.
Amid grubu en sık kullanılan lokal anestezik maddelerdir. Lidokain, mepivacaine, articaine, etitocaine, prilocaine, bupivacaine ve dibucaine amid grubu lokal anestezik maddelerdir. Bazı lokal anestezik maddelerin isimleri şöyledir;
- Articain
- Bupivacaine
- Lidokain
- Mepivakain
- Prilokain
İçindekiler
Lokal anestezik madde reaksiyonları sıklığı
Lokal anestezik maddeleri uygulananların %2-3’ünde reaksiyon görülmektedir. Reaksiyon sıklıkla bayılma şeklindedir. Lokal anestezik maddelere karşı gerçek alerjik reaksiyon sıklığı bilinmez fakat oldukça nadirdir. Lokal anesteziye bağlı reaksiyonların %1’inden daha azı gerçek alerjidir.
Lokal anestezik madde reaksiyonlarının belirtileri
Lokal anestezik maddelerle ilişkili olmayan reaksiyonlar görülebilir. Bu reaksiyonlar;
Sık sık nefes alma, bayılma gibi psikomotor reaksiyonlar görülebilir. Bu reaksiyonlar ilacın kendisiyle ilgili olmayıp psikolojiktir.
Ayrıca normal kişilerin kalpte ritmini, sinir sistemini etkileyebilir. Aşırı doz yüklemesi diş doktorlarının pratiğinde çok fazla değildir. Çok nadiren aşırı doz ölümle sonuçlanabilir. Sinir sistemi lokal anestezik maddelerin toksik etkilerine çok duyarlıdır.
Lokal anestezik maddelerin kendisine bağlı değilde içinde ilave olarak bulunan epinefrin, sülfit, parapen, antibiotikler ve analjezik maddelere de reaksiyon oluşturabilir.
Ürtiker, anjioödem ve alerjik şok gibi Tip 1 alerjik reaksiyonlar çok nadirdir. Temasa bağlı ürtiker de nadirdir.
Lokal anestzeik maddlerin uygulanmasından 2-3 gün sonra gelişen reaksiyonlar (gecikmiş tipte alerjik reaksiyonlar) daha çok ester grubundakilerde görülür. Amid grubundakilerden lidokain, prilokaine karşı da görülebilir. Bu tip reaksiyonlar genellikle uygulama bölgesinde egzama yapar fakat yaygın olarak da görülebilir.
Lokal anestezik kremlerin uzun süre uygulanmasıyla kılcal damarlarda kanamayla giden kızarıklıkalar (peteşi) görülebilir.
Aşağıdaki videoda Uzm.Dr. Anıl Yeşildal, emzirmenin anneye faydalarını anlatıyor.
Lokal anestezik madde alerjisinin oluşumu ve gelişimi
Genellikle çok hızlı ve yüksek dozlarda uygulama ile olur. Tip 1 Alerjik reaksiyonlar oldukça nadirdir. Amid grubu lokal anestezik arasında çapraz reaksiyon görülmezken ester gruplarında görülebilir.
Lokal anestezk maddelerdeki parapen ve sülfitler gibi koruyucu maddelerin rolü tartışmalıdır. Ester ve amid grubuyla oluşan temas dermatiti Tip 4 immünolojik reaksiyonlardır.
Lokal anestezik madde alerjilerinde tedavi
Çapraz reaksiyonların ester grubunda görülebildiği unutulmamalıdır.
Lokal anestezik madde alerjisi teşhisi
Lokal anestezik maddelere alerji teşhisi için öncelikle detaylı hikaye alınmalıdır. Detaylı hikaye alındıktan sonra lokal anestezik madde kullanımı sonrası alerji şüphesi olan çocuklara lokal anestezik maddelere karşı alerji testi yapılır. Alerji testi sonucuna göre ve çocuğun daha önceki gelişen reaksiyon bulgularına göre teşhis konur.
Lokal anestezik madde reaksiyonları için risk faktörleri
Lokal anestezik maddelerin uzun süre cilde sürülmesi kontakt dermatite neden olması için risk faktörüdür.
Lokal anestezik madde testi
Adrenalin içermeyen lokal anestezik maddelerle test yapılmalıdır. Öncelikle sulandırmadan prick test yapılmalıdır. Daha sonra farklı konsatrasyonlarda cilt içine test yapılır.
Yama testi temasa bağlı gelişen reaksiyonlarda uygulanmaktadır. Standart ticari yama testleri vardır.
Diş doktoru yanında dişe uygulama sırasında reaksiyon gelişmişse çeşitli diş ürünlerine de alerji gelişmiş olabilir.
Uygulanan test 20 dakika sonra, 48 ve 72 saat sonra değerlendirilmelidir.
Kanda lokal anestezik maddelere karşı spesifik IgE ticari olarak olmadığından bakılamamaktadır.
Yükleme testi adrenalin içeren lokal anestezik maddelerle yapılmaldır. Test sulandırmadan 1 ml subkutan olarak yapılmalıdır.
Alternatif tedavi
Cilt testi negatif çıkarsa ve yükleme testi negatif çıkarsa lokal anestezik madde kullanılabilir. Alternatif anestezik madde kullanılacaksa amid grubunda çapraz reaksiyon görülmediği için alerji görülen lokal anestezik maddeden başka bir amid grubu kullanılabilir.
