Son 3-4 yılda bilişim teknolojisindeki hızlı gelişmeler, internet ziyaretçisinin masaüstü bilgisayardan akıllı telefonlara kaymasına sebep olmuştur. Siz kullanıcıların mutlu olarak ayrılması en önemli hedefimizdir, bu nedenle artık mobil uyumluyuz.
Sadeleştirilmiş kategori yapısı ve zengin içeriğiyle yeni Doktoramcam.com’da her aradığınızı kolayca bulabileceksiniz.
Aşı takvimlerinde genellikle kafalar karışır özel aşı, devlet aşısı, sağlık bakanlığı aşısı gibi… Ve bazı aşıları erken başlayınca 3-4 doz, geç başlayınca 2-3 doz. 1 yaş sonrası tek doz, 2 yaş sonrası tek doz gibi…
Gerçekten çok haklısınız, bilmeyen için son derece kafa karıştırıcı. O yüzden bunları açık bir şekilde bazı tablolarla göstermek istiyorum. Hatta yine de kafa karışabileceğini düşünerek, bazı ek açıklamalarla elimden geldiğince size anlatmak istiyorum.
Aşağıda gördüğünüz tablo en son Temmuz 2020’de güncellenmiş Sağlık Bakanlığı aşı takvimidir. Bu aşı takviminde ki tek fark ilkokul 1. sınıfta yapılan aşıların, 48 ay yani 4 yaş sonrası sağlık ocaklarına devredilmiş olmasıdır. Bu aşıları doktorunuz da yapabilir. günümüzde birçok özel hastanede, tüm devlet aşıları olduğu gibi, 4 yaş aşıları da ücretsiz olarak bulunmaktadır.
Resim 1: Sağlık Bakanlığı 2020 Aşı Takvimi
Resim 2: Özel Aşı Takvimi
Aynı aşının farklı marklarında farklı uygulama takvimleri olabilir
Aşıların markalarına göre farklı uygulama takvimleri olduğu için ve burada yazılanlardan başka bir muadil marka da olmadığı için aşı markalarını yazmakta bir sakınca görmüyorum. Çünkü bu uygulamadaki karmaşayı başka türlü size anlatmam mümkün değil.
Rotavirüs aşıları için 2-3 ay ortalama ilk başlangıç dozu verilmiştir. Bunun anlamı en erken 2 ay en geç 3 ayda yapılmalıdır, doktorun tercihine göre değişebilir, ikisi de doğrudur.
Nimenrix menenjit aşısında 3, 5 ve 14 ay gibi zaman dilimleri yine ortalama sürelerdir. Aşılama dönemi olan 2-6 ay arası çocuklarda bu sürede en az 2 ay ara ile 2 doz, 1 yaştan sonra hatırlatma dozu olan 3. doz yapılmalıdır. Dolayısıyla 2-6 ay takvimine göre bu aşının ilk dozu 2 ayda da, 3 ayda da, 4 ayda da başlayabilir. 6 ayın altında olduğu sürece 3 doz olmak zorundadır. 2 doza inmek için çocuğun 6 aydan büyük, tek doza inmek için 12 aydan büyük olması gerekir. Benzer kavramlar Menveo ve Menactra aşıları için de geçerlidir.
Tabloda Bexsero açısından baktığımızda 6 ayın altında 4 doz, 6 ayla 2 yaş arası 3 doz, ancak 2 yaştan sonra aşı 2 doza inmektedir. Bexsero için tek doz uygulaması hiçbir zaman bulunmamaktadır
Dozların yapılma ayları hep ortalama süreleri gösterir. İlk kolonda gördüğünüz rakamlar ise doz sayıları için verilen yaş aralıklarıdır. Sonuç olarak doktorunuz ilk dozu yaptığı yaşa göre her aşı için ayrı bir programlama yapabilir. Bu nedenle de bir arkadaşınızın çocuğu ile sizin aşı takviminiz birbirini tutmayabilir, bu durum bir yanlıştan ziyade doktorunuzun seçtiği marka ve ilk dozu olma yaşınızla alakalıdır.
Gardasil ve Cervarix rahim ağzı kanseri aşılarında ise 0 rakamı hangi yaş olursa olsun, aşının ilk dozunu ifade eder. Daha sonraki rakamlar ilk dozdan sonraki aralıkları ifade eder.
Bazı aşıları neden devlet ücretsiz yapmıyor?
Bu arada şunu da eklemekte fayda görüyorum, bir aşının özel olması o aşının önemsiz olduğu anlamına gelmez. Bu bütçe ile ilgili bir konudur, zaman içinde bütçe açıldıkça, bugün özel olan bir aşı, bir süre sonra devletin mecburi aşısı haline gelebilir. Zaten tüm özel aşılar da Sağlık Bakanlığının izni ve ruhsatı ile gelmiştir. Zannedildiği gibi özel aşılar ilk kez Türkiye’ye geldiğinde, bunlar Türkiye’de ilk kez denenmiyor, yani çocuklarımız kobay değildir. Tam tersine gelişmiş ülkelerde bu aşı milyonlarca doz yapıldıktan sonra ülkemize giriş yapmaktadır. Çünkü ruhsat prosedürleri çok titizlikle uygulanan ve uzun zaman alan süreçlerdir.
