İçindekiler
Beşli karma aşı ne zaman yapılır?
Beşli karma aşı 2-4-6. aylarda 3 kez uygulanır, 18. ayda ve 4-5 yaş civarında 2 kez hatırlatma dozları yapılır.
Beşli karma aşı hangi hastalıklar için yapılır?
Beşli karma aşı aşağıda adları yazılı olan 5 hastalıktan korur. Halk arasında karma aşı diye de bilinir ve tek enjeksiyon 5 aşıyı birden içerir.
Difteri
Solunum yolları, sinir sistemi ve kalbi etkileyen ciddi bir hastalıktır. Sinir sistemi ve kalbi etkileyen toksinleri üreten bir bakteriden kaynaklanır. Kalp krizi ve felç gibi sonuçları olabilir. Hatta ölümle sonuçlanabilir. Bugün yoğun aşılama sayesinde nerdeyse artık hiç görülmemektedir.
Boğmaca
Bakterilerin yol açtığı diğer bir ciddi hastalıktır. Özellikle bir yaşın altı bebekler için tehlikelidir. En önemli belirtisi güçten düşürücü ve ızdırap verici bir öksürüktür. Son yıllarda erişkin boğmaca vakalarının artışı ile yeniden gündeme gelmiştir. Eskiden 6 yaş üzerine yapılacak boğmaca aşısı yoktu. Artık günümüzde erişkinlere de yapılabilen aşı formları mevcuttur.
Tetanoz
Özellikle paslı metal, kirli toprak ile olan yaralanmalarda gelişen ve sinir sistemini etkileyerek kas kasılmalarına sebep olan bir toksinden kaynaklanır. İyi tedavi edilemzse ölüme yol açablilir.
Polio (Çocuk felci)
Aşı uygulaması sayesinde dünyadan yok edilmesi planlanan 2. hastalıktır. Sağlık Bakanlığımızın yoğun aşı kampanyaları sayesinde ülkemizde de son 6-7 yıldır çocuk felci vakası görülmemektedir. Ancak bir süre daha ağızdan canlı aşıyı uygulamamız yerinde olacaktır. Aşının sık görülen bir yan etkisi yoktur. Aşıda sonra 1 saat boyunca ağızdan bir şey verilmemesi gerekir Karma aşılara birlikte 2-4-6 ve 18. aylarda bir de 4-5 yaşında uygulanırdı. Ancak Sağlık Bakanlığı 5’li karma aşı takvimine geçitğinden beri damla aşıyı sadece 6 ve 18. aylarda iğneye ek olarak uygulamaktayız..
Hemophilus influenza tip B aşısı (Hib veya menenjit aşısı)
Menenjit sakatlık, zeka özürü, sağırlık ve körlük gibi birçok eksiliğe hatta iyi tedavi edilmezse ölüme bile yol açabilecek bir hastalıktır. Hib aşısı halk arasında menenjit aşısı diye bilinir. İsminde geçen influenza kelimesinin belki de aşina olabileceğiniz griple yani influenza virusu ile ilgisi yoktur. Haemophilus influenzae tip b (Hib) ilk 5 yaşta menenjit, kanda iltihaplanma, zatürre ve epiglottit gibi ağır durumlara yol açtığı için aşısı bu yaştaki çocuklara önerilir. 2-6 ay arası görülen menenjitlerin büyük çoğunluğunda sebep Hib’dir. Toplumumuz için sevindirici olan birşey de bu aşının 2007 yılından beri Sağlık Bakanlığımızın ulusal aşı programına alınmış olmasıdır.Bu aşının diğer menenjit mikroplarına karşı koruyucu bir etkisi yoktur. Diğer özel menenjit aşıları için tıklayın…
Aşağıdaki videoda Uzm. Dr. Anıl Yeşildal “Bebeklerde diş çıkarma dönemi” hakkında bilgi veriyor
Beşli Karma aşının yan etkileri
Karma aşı yan etki açısından yıllarca en çok endişe uyandıran aşı olmuştur. Çocukluk çağı aşılarında ateş ve yapılan bölgede şişlik yapma olasılığı en yüksek olan aşı karma aşıydı. Ancak günümüzde uygulanan 5’li karma aşının içindeki boğmaca aselüler dediğimiz hücresiz yapıda üretildiğindenen ateş-şişme reaksiyonları çok nadir hale gelmiştir.Nadiren reaksiyon olursa yine ağrı kesici-ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir. Daha da önemlisi bu yeni tip aşılarla, yüksek ateşe bağlı havle geçirme ihtimali hiç yoktur.(Diğer aşı ile de bu olasılık çok düşüktü).
Beşli Karma aşı devlette ücretsiz yapılır mı?
Daha da önemlisi 2008 yılı itibariyle Sağlık Bakanlığımız da bu aşı uygulamasına geçmiştir. Artık sağlık ocaklarında da ateş riski düşük, içinde Hib menenjit aşısı da bulunan,5’li karma aşılar ücretsiz olarak uygulanmaktadır.
Verem Aşısı – BCG (Tüberküloz aşısı)
Akciğer veremine karşı aşını koruyuculuğu %50 gibi düşük olmakla birlikte yaygın verem veya verem menenjitine karşı %80 koruyucudur. Bu nedenle yine de ülkemiz gibi veremin sık görüldüğü ülkelerde 2-3 aylık ve ilkokul 1. sınıfta olmak üzere 2 kez uygulanır. Aşı uygulandıktan sonra 3 gün bu bölgeye su değmemelidir. Daha etkin aşı üretimi için de çalışmalar sürmektedir. Aşı aypılan yerde önce beyaz mercimek gibi bir kabarıklık oluşur. Bu önce ufak bir sivilce halini alır, içi sulanır yumuşar ve içinden iltihaplı bir sıvı akar. Daha sonra burası kabuk bağlar ve en sonunda ufak beyaz yara izi gibi bir iz kalır. Nadiren koltuk altı bölgesinde lenf bezlerinin şişmesine neden olabilir ki genellikle bu durum tedavisiz iyileşir.
