Lütfen yanlış anlaşılmasın bu yazının amacı mamayı övmek, anne sütünün yerine koymak asla değil. Mamayı anne sütüyle karşılaştırmak gibi bir niyetim yok. Bu haddime düşmez. Bugün en son teknolojiyle üretilen mamalar, anne sütüne benzetmek için, birçok benzetici maddeler eklenmesine rağmen halen anne sütünden çok uzaktır. Anne sütünün canlı hücresel ve bio kimyasal özelliklerinin çoğu halen taklit edilememiştir.
Bebek Maması Nedir? Nasıl Yapılır?
Peki nedir biberon maması veya formül süt? Formül süt bazı işlemlerden geçirilerek bileşimi mümkün olduğunca anne sütüne benzetilmeye çalışlılmış, aslında köken olarak yine inek sütü tozlarıdır. Ancak inek sütünün zararalarına sahip değildir. Çünkü yüksek oranda protein içermezler, protein yapısı inek sütü gibi sindirimi zor değildir ve mide asidiyle karışınca pıhtılaşmaz. Bu da daha kolay sindirilmesini ve içerdiği kalsiyum-demir gibi minerallerin daha iyi emilmesini sağlar. Biberon mamalarında yağ içeriği ve kalsiyum/fosfor dengesi de anne sütüne benzer hale getirilerek yine minerallerin vücutça daha etkin şekilde kullanımı sağlanmıştır. Yapılan işlemler sonucu mamalar inek sütüne göre daha kolay sindirilir, hem de inek sütündeki uygunsuz ve yüksek orandaki protein ve mineraller tarafından böbreklerine aşırı yük binmesi önlenmiş olur. Bu özellikler bir mamada bulunması gerekn minimum standart özelliklerdir. Mamaların inek sütünden önemli bir farkı da alerji riskinin az olmasıdır. Ancak çok ağır inek süt alerjisi oln bebekler bu normal mamaları da kullanamazlar onara özel üretilmiş hipoallerjen mamalar veya çok daha pahalı tıbbi ürünler mevcuttur.
Bebek Mamalarının İçeriği
Standart düzenlemelerin dışında fazladan eklenen maddelerin neler olduğu ve ne amaçla mamalara eklendiğine gelirsek;
Prebiotikler: Bağışıklık sistemini güçlendirmek için
- Omega3 ve 6: Sinir sitemi, beyin ve gözün ağ tabakası(retina) gelişimi için
- Nükleotitler: Hücre çoğalmasına katkıda bulunarak yine bağışıklık sistemi ve büyüme üzerine olumlu etkileri vardır.
Piyasadaki bazı mamalarda 3’ü de bulunurken, bazılarında herhangi 2’si bir arada bulunabilir. İleride genetiği değiştirilmiş inasan genleri adapte edilmiş rekombinan ineklere anne sütü yaptırılacağı günleri de ben heyecanla bekliyorum. Hatta geçenlerde Çin’de böyle bir gazete haberine bile rastladım. Ama bunların rutin kullanıma geçmesi ve şişe şişe satılır hale gelmesi için biraz daha zamana ihityacımız var. Mama firmalarının bu deneysel inekleri nerede sakladıklarını hala öğrenemedim, sır gibi saklıyorlar…Tabii bu işi şakası
SORU: İnek sütü çok mu ucuz-biberon maması çok mu pahalı? Özellikle de kırsal kesimde anne sütü olmayan ya da yetersiz olan anneler genellikle ekonomik nedenlerle inek sütünü tercih ettiklerini söylerler. Aslında market rafları arasında biraz dikkatli dolaşır, ufak bir maliyet hesabı yaparsak bunun çok da doğru olmadığını görürüz. (1 yaşın altında inek sütüne bağlı hastalıkların maliyetini ve çocuğunuzda yaratacağı hayati tehlikeleri de göz önüne alınca)
Tabii ki ilk 6 ay bebek için en uygun gıda anne sütüdür. Ancak anne sütü yok veya yetersiz, ya da annenin herhangi bir sağlık problemi nedeniyle verilemiyorsa bebeğin yaşına uygun formül süt diğer bir deyişle biberon maması ilk 4-6 ay için en uygun seçenektir. 4 aydan sonra anne sütünün yokluğunda formül sütün yanına kaşık maması dediğimiz muhallebiler ve yoğurt da eklenebilir. Anne sütü yeterliyse bu 2’sini 8 aya kadar da diyete sokmayız. Alınacak özet mesaj “Anne sütünün yokluğunda 1 yaştan önce inek sütü asla bir alternatif değildir”
Aşağıdaki videolarda Uzm. Dr. Anıl Yeşildal, “Anne Sütü ve Emzirmenin Önemi”, “Sık Görülen Bebek Hastalıkları” ve çeşitli sağlık konuları hakkında bilgiler veriyor.
