İçindekiler
Yenidoğanlar ilk kez ne zaman yıkanırlar?
Doğumdan hemen sonra bebeğin üzerindeki sıvılar buharlaşarak ısı kaybına yol açabilirler. Bu nedenle ilk banyonun doğum odasında hemen yapılması önerilmez. Bebek dış ortama tamamen uyum sağlayıp anne sütü ile beslenmeye başladıktan sonra bebek hemşireleri tarafından ilk banyosu yaptırılmalıdır. Bunun içinde en uygun zaman ilk 12 -24. saatlerdir. Bebeğin ve annesinin birbirlerinin doğal kokularını hissedebilmeleri için de ilk banyo öncesinde en az 3-4 kez bebeğin annesini emmiş olması gerekir. Ancak annede Hepatit-B, Hepatit-C, HIV gibi bebeğe bulaşabilecek bir infeksiyon hastalığı varsa bebeğin cildindeki virüslerin hemen uzaklaştırılması amacıyla doğar doğmaz ilk banyo yaptırılır.
Silinerek banyo nasıl yaptırılır?
Suyla yapılan ilk banyodan sonra göbek kordonu düşene dek ilk 7-10 gün içinde bebek silinerek de temizlenebilir. Silerek temizleme şu sıralarla yapılmalıdır.
1. Bebek birkaç kat yumuşak havlunun ya da yumuşak bir minderin üzerine sırtüstü yatırılır. İşlemler kolay olsun diye tüm giysileri çıkarılıp havlu ile sarılması iyi olur.
2. Yüz ılık suya batırılmış bir pamukla gözlerinin etrafından başlanarak temizlenir. Daha sonra da yumuşak bir pamuklu kumaş ya da havlu aynı şekilde ılık su ile ıslatılarak burun çevresi, yanaklar alın kulaklar aynı şekilde silinir. Ardından havlu ile yüz kurulanır.
3. Saç temizliği için de sırtüstü yatan bebeğin başı ensesinden desteklenerek hafifçe kaldırılıp biraz ılık su ile ıslatılır. Bebek şampuanı ile saçlara hafif masaj yapıldıktan sonra tekrar ılık su ile şampuan da temizlenir ve yumuşak bir havlu ile saçlar da kurulanır. Bebek tarağı ya da fırçası ile saçlar taranır.
4. Gövdenin temizliği için ılık suya batırılıp bebek şampuanı ile köpürtülmüş bir sünger ya da havlu kullanılır. Tüm gövde silindikten sonra da bol ılık su ile ıslatılmış bir havlu ile durulanıp başka bir havlu ile de kurulanır.
5. Genital bölge ve popo da önden arkaya doğru aynı şekilde silinip kurulanır.
6. Bacaklar ve kollar da aynı şekilde silinirler.
7. Alt bezini bağlamadan önce pişik önleyici bir krem sürülür.
8. Göbek kordonu etil alkol ya da daha da iyisi isopropil alkol (tuvalet ispirtosu olarak bilinir) ile ıslatılmış bir pamukla silinir. Böylece kuruması kolaylaşır. Eğer alkol cilde temas ederse verdiği serinlik hissinden dolayı bebek huzursuz olabilir.
9. Daha sonra da tüm vücut bir kez daha kurulanarak kıyafetleri giydirilir.
Küvet Banyosu nasıl yaptırılır?
Bebekler için hazırlanmış plastik küvetler ve file bu iş için oldukça kolaylık sağlar. Vücut sıcaklığına yakın temiz su ile küvet doldurulduktan sonra bebek yavaşça bir kolumuz başının altından destek verecek şekilde sırtüstü tutularak suya sokulur. Bebek şampuanı ile köpürtülen yumuşak bir süngerle tüm gövde, kollar ve bacaklar silinerek temizlik yapılır. Bebek hafifçe dikleştirilerek sırtı ve poposu da temizlendikten sonra, başı önde arkaya doğru bebek şampuanı ile ve elimiz ile yıkanır. Ardından da temiz ılık su dökülerek bebek durulanır. Bu sırada gözüne yakın bölgelere şampuan sürülmemelidir. Bebeğin yüz temizliği bu banyo öncesinde ya da sonrasında ılık suya batırılmış pamuk ile yapılır. En sonunda da bebek yağı ile bebeğe masaj yapılır ve giydirilir.
Başka bir banyo yöntemi
Biraz tecrübe kazanmış anne babalar bebeği tek kolları üzerine yüzüstü yatırarak ılık su akan bir lavabo ya da küvette suyu sırtından aşağıya dökerek de banyo yapabilirler. Bu yöntem özelikle kaka yaptıktan sonra hızlıca altını temizlemek için kullanılabilir. Hiçbir kozmetik ürün kullanmadan da sadece ılık su ile bu şekilde duş aldırmak bebeklerin çok hoşuna gider.
Aşağıdaki videolarda Uzm. Dr. Erdem Uzunoğlu, “Bebek Bakımı” ve “Bebeklerde Ağlama” ile ilgili konular hakkında bilgiler veriyor.
Bebek banyosu için hangi malzemeler gerekir?
1. Yeterli miktarda vücut sıcaklığında temiz su.
2. Bebeği silerek temizlemerken küçük ebatlarda yumuşak havlular
3. Yüz temizliği için kücük pamuk topları
4. Uygun ebatlarda plastik bebek kuveti ve filesi
5. Bebeklere özel şampuan ve sabunlar.
6. Yumuşak banyo süngeri
7. Kurulamak için en az 2 adet büyük boy bebek havlusu
8. Saçlar için bebek tarağı veya fırçası
9. Banyo sonrası için bebek yağı, pişik kremi.
10. Her banyo sonrasında yeni bir pamuklu kıyafet.
Püf Noktaları:
• Banyo suyunun sıcaklığı vücut sıcaklığında olmalıdır. Bunu da anneler dirsekleri ile kontrol ederler. İlk suyu önce mutlaka kendi elimize döküp sıcaklığını kontrol etmeliyiz. İlk haftalarda temiz içme suyu ısıtılarak banyoda kullanılır. Ama eğer şebeke suyu temiz olan bir kentte yaşanıyorsa ilk aydan itibaren bu su da kullanılabilir. Eğer suyun temizliğinden şüpheniz varsa önce kaynatıp sonra soğutarak kullanın.
• Başını yıkarken bıngıldak olarak bilinen kemiklerin arasındaki boşluklara dokunmaktan korkmayın. Buralarının da temizliği başın diğer bölgeleri gibi yapılır. Bıngıldağın altında sert zarlar ve içlerinde de özel bir sıvı vardır. Bu nedenle beyine zarar veremezsiniz.
• Bebeğin her türlü temizlik ve bakım işleminden önce ellerimizi çok iyi yıkamalıyız. Mikropların bebeğe bulaşmasının en önemli nedeni kirli ellerdir.
• Her banyoda mutlaka şampuan ya da sabun kullanmak zorunda değiliz. Bazen sadece ılık su akıtmak bile bebeği çok rahatlatır. Sabun ve şampuanla olan banyolar 2-3 günde bir yapılabilir.
• Bebeği yıkayan kişinin de rahat pozisyonda olması için yerde yıkamak yerine eğer uygunsa banyo tezgahı ya da lavabosu ya da bir masa üzerinde banyo çok daha kolay olur.
• Çok açken banyo yapılırsa bebek çok ağlar, emdikten hemen sonra da kusabilir. Bu nedenle en uygun banyo zamanı beslendikten 1,5-2 saat sonrasıdır.
• Bebeklerin kulaklarına kolay kolay su kaçmaz, dış kulaktaki yağlı salgılar suyu iter. Bu salgılara kulak kiri diyerek kulak kanalına pamuklu çubuklar sokmamak gerekir. Sadece dışarıya çıkan kısım bir pamuk parçasıyla silinebilir.