Bebeğinizin göz muayenesini ilk 6 ay içinde yaptırmalısınız.
İçindekiler
1. Göz yenidoğan döneminden itibaren nasıl gelişir?
İlk yıllarda çok hızlı bir gelişim olur ve bu merkezi sinir sistemi ile paralellik gösterir. Görmenin gelişimi çocuğun normal anatomik ve fizyolojik gelişimi ile birlikte gerçekleşir . Ön segmentin gelişimi 3 yaş, arka segmentin gelişimi 16 yaşına kadar devam eder. Yenidoğanda görsel dikkat zayıf olmasına karşın odaklama ve yakın nesneleri izleme mevcuttur. Göz merkezi (sarı nokta) ile odaklanma hayatın ilk döneminde renkli görmeyi sağlayan hücrelerin yeterli olmaması nedeniyle 3 ayda başlar ve 6 ayda sabitleşir. Bu dönemde en kuvvetli uyaran insan yüzü olup, bebeğin özellikle anne yüzüne verdiği yanıt önemlidir. 4. aydan sonra nesneleri yakalarlar. 6. aydan 2-3 yaşına kadar olan dönemde üç boyutlu görme (derinlik hissi) gelişir.
2. Bebekler kaçıncı ayda net olarak görmeye başlar?
Bebeklerde görme düzeyi düşük olup yenidoğan döneminde % 1-2, 1. ayında %3-6, 2. ayında %10, 4-6 ayda %30-60’ a varan iyi bir görme düzeyi gelişirken derinlik hissi yoktur. 2-3 yaş çocuklarda %100’e varan net görme ve derinlik hissi gelişir.
3. Çocuğun göz gelişimine destek olmak için neler yapılabilir?
Normal ayında ve kilosunda doğan, herhangi bir sağlık sorunu olmayan bebeklerin beslenme problemleri de yoksa normal göz kontrollerini yaptırmak yeterli olacaktır. Ailenin veya çocuk hekiminin fark ettiği normalden farklı bir durumda göz hekimine başvurulmalıdır. Birçok problemin erken teşhisi sonradan tedavisi zorlaşabilecek sorunları aşmamızı sağlayabilir.
4. İlk göz kontrolü ne zaman yapılmalıdır?
Çocuklarda ilk göz muayenesi 6 ay-1 yaş döneminde yapılmalıdır. Bundan sonraki takipler çocukta ilk muayenede saptanan bulgulara göre göz hekimi tarafından belirlenir. Ailede yüksek miyopi varsa çocuklar miyopi gelişimi yönünden 6 yaşından sonra dikkatle takip edilmelidir.
5. Bebeklerde ortaya çıkabilecek göz sorunları nelerdir?
Bebeklerde oluşabilecek göz sorunları yenidoğan konjonktiviti, doğumsal gözyaşı kanal tıkanıklığı, doğumsal şaşılık, doğumsal göz tansiyonu, doğumsal katarakt, lökokori (beyaz göz bebeği refleksi) yapan hastalıklar sayılabilir. Ayrıca göz tembelliği gelişimine zemin hazırlayabilecek yüksek hipermetropi-astigmat, iki göz arasında 2.00 dereceyi aşan farkın bulunması çok önemlidir. Bu yüzden bebeklerin muayenesinde onları strese sokmadan çok büyük kolaylık sağlayan PLUSOPTİX cihazı Göz Kliniğimizde rutin olarak kullanılmaktadır.
6. Çocuğun gözünde bir problem olup olmadığını anne-baba nasıl anlar?
Çocuklarda gözlerini kısarak bakma, sürekli kırpıştırma, gözlerini ovuşturma, özellikle parlak ışıklı ortamlarda bir gözünü kapatarak bakma, nesnelere düz olarak değil de başını sağa sola çevirerek veya boynunu sağ veya sol omuza eğerek bakma, televizyonu yakından izleme veya kitaba çok yakından bakma gibi alışkanlıklar bir göz bozukluğunun belirtisi olabilir.
7. Bu konuda anne-babaların dikkat etmesi gerekenlerle ilgili verebileceğiniz öneriler nelerdir?
Çocuklarda görme gelişiminin hızlı olduğu ve üç boyutlu görmenin geliştiği 0-3 yaş döneminde sıkça görülen şaşılık, kırılma kusuru ve bunları takiben gelişecek görme tembelliği için erken tedavi çok önemli olup 3-4 yaşından sonra tedavinin etkinliği azalmakta ve tembellik kalıcı olabilmektedir. Bu yüzden hiç bir özel belirti olmasa bile bebeklik çağından itibaren düzenli göz muayeneleri çok önemlidir. Göz hekiminin muayenesinde saptadığı herhangi bir problemde panik yapılmamalı, hekimle iyi bir diyalog kurulmalıdır. Çocukluk çağı göz problemleri olan şaşılık, göz tembelliği gibi durumlarda uzun ve sabırlı bir tedaviye ihtiyaç vardır.
Günlük hayatın tüm alanlarına giren bilgisayar çocuklar tarafından da yaygın olarak kullanılmaktadır. Gözlerimizde fazla bilgisayar kullanımı sonucu bilgisayara bakma sendromu (Computer Vision Syndrome) modern bir hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Günde 2 saatten fazla bilgisayar kullanan kullanıcıların hepsi bu hastalığa aday olmaktadır. Gözün uyum mekanizması bilgisayar monitörünün titreşen görüntüsüne kilitlenmekte ve sürekli olarak gözdeki kaslar kasılıp gevşemek zorunda kalmaktadır. Bu durum bilgisayar ekranına bakan kişilerde göz yorgunluğuna neden olmaktadır. Bilgisayar karşısında göz kırpma refleksi azalmakta ve göz kuruluğu oluşmaktadır. Çocukların göz yorgunluğu ve göz kuruluğu sorunu yaşamaması için 2 saati geçen kullanımlar sınırlandırılmalı, 15 dakikada bir 1-2 dakika başka yönlere bakılmalı, ekrana bakma mesafesi 50-80 cm olmalıdır.
