Uzun zamandır bu konuda yazmak istiyordum, kısmet bugüneymiş. Her şeyden önce yeni anne baba olan ebeveynlerin, oldukça sık sordukları bazı soruları sizinle de paylaşmak istiyorum:
- Bir bebeğin kucak isteği kaç aya kadar yerine getirilmeli?
- Bebek kaç aya kadar anne-baba yanında yatabilir?
- Bebek kaç aylık olduğunda kendi odasında yalnız yatmaya alışmalı?
Eski eğitim yöntemlerine göre yeni doğan bebek için bile “Aman çok kucağınıza almayın, sonra kucağa alışır” denirdi. Ya da bir an önce çocuğu kendi yatağına alıştırın, giderek süreleri arttırarak bebeyi ağlatın, zaman içinde kendi kendine uyumayı öğrenir. Bir de 7-8 aydan önce mutlaka çocuğu kendi odasında yalnız yatmaya alıştırın.
Bu yukarıdaki soruların tek bir cevabı yok. Şimdi sizinle paylaşacaklarımın kesinlikle doğru olduğu iddiasında da değilim, ancak 20 yıllık meslek hayatım ve sekiz yıllık babalık tecrübelerime dayanarak bu konularda size bazı önerilerde bulunmak ve önemli bazı noktaları aydınlatmak istiyorum.
İçindekiler
Yeni Doğan Bebek Neden Ağlar?
Hiç düşündünüz mü? “Yeni doğan bir bebek neden bol bol ağlar ve de özellikle annesinin kucağında ve göğsünde sakinleşir?
Tabii ki aşağıdakilerden başka birçok sebep olabilir ancak öncelikli olarak bu sorunun çok basit 3 cevabı vardır:
- Doğal olarak bebekler konuşamaz, dolayısıyla kendini ifade etmesinin tek yolu ağlamaktır.
- Bebek doğduğu andan itibaren içgüdüsel olarak, eğer sık sık ağlar ve sık sık annesinin göğsünü emerse, sütün artacağını bilerek doğar, yani bu bilgi doğuştan genetik koduna işlenmiştir. Yani adeta bebeğe “bu fabrika senin, al işlet ve dilediğin gibi kullan” denmiştir.
-
Bebeğin güven duygusu daha yeni doğan döneminde başlar
Yeni doğan bebek için dünyaya gelmek, neredeyse özgür bir insanın hapishaneye düşmesine eşdeğer derecede panik yaratır. Yeni doğan bebek ürkektir, korunmaya, ilgiye ve sizin sıcaklığınıza muhtaçtır. Karanlık, sıcak, annesinin vücudundan gelen kan akışı, kalp, solunum gibi rahatlatıcı birçok sesle donatılmış, huzurlu bir ortamda, hiçbir çaba harcamadan, karnından çıkan göbek kordonu ile beslenen ve oksijenini alan bebek. Artık çok aydınlık, soğuk, annesinin vücut seslerinden uzak bir ortamda yaşayabilmek için dakikada 50-60 kez nefes almak zorunda, beslenebilmek için de günde en az 10-12 kez adeta kocaman bir portakal boyunda memeyi ağzına alıp, büyük bir güç sarf ederek sürekli emmek zorunda.
Ben size fikrinizi sormadan, hayatınızda bu kadar büyük bir değişiklik yapsam, acaba kendinizi nasıl hissederdiniz? Muhtemelen siz de bebeğiniz gibi bu duruma tepki verirdiniz. Dolayısıyla bebeğinizin sürekli ağlaması, kucakta sakinleşmesi, sık sık emmek istemesi gayet normal bir durumdur. Ona ihtiyacı olan ilgi ve sıcaklığı, yakınlığı sabırla sunduğunuz takdirde, yavaş yavaş dış dünyaya alışan bebeğin, size olan bağımlılığı da farkına varmadan her geçen gün biraz daha azaltacaktır.
İlk haftalar belki de göğsünüzde uyumak, onun için bir ihtiyaç olabilir. Bir süre sonra sizin yatağınızın yanındaki beşikte de daha uzun süreler uyuyabilecektir. Yumuşak bir geçiş olarak üzerine kokunuzun sindiği bir kıyafeti başucuna koymak onu kısmen de olsa rahatlatacak, yatağına alışmasını kolaylaştıracaktır. Bu bağımlılığın bitmesi genellikle 2-3 ayı bulur. 1 aydan önce bitmesini beklemek de çok olası değildir.
Sonuç olarak bir bebek en geç 3-6 ayı dolduğunda, artık anne babasının yatağında değil, ancak aynı odada bulunan kendi yatağında veya beşiğinde uyumaya başlamalıdır.
Büyümüş bir bebekle, anne-baba yatağında uyanıkken oyunlar oynanabilir ama 3-6 aydan sonra aynı yatakta birlikte uyumamakta fayda olduğunu düşünüyorum. Nadiren annenin gece geç saate kadar çalıştığı durumlarda anneye yakın olma ihtiyacını karşılamak için bu süre birkaç ay daha uzatılabilir. İlle de anne baba yanında yatacaksa çocuğun düşmeyeceği veya zarar görmeyeceği şekilde önlemler alınmalı, anne baba arasında değil, duvara yaslanan bir yatakta anneyle duvar arasında olması uygun olacaktır.
Çünkü özellikle 1-2 yaş sonrası, gece uykuda gerçekleşebilecek istemsiz baba temasları, hem kız hem erkek çocukta ileride psikososyal ve cinsel gelişimde bazı sorunlara yol açabilmektedir. Babalar lütfen üzerlerine alınmasın bu bahsettiğim konu bilinçli bir şey değildir, uykuda istemsiz gerçekleşebilir. Yatak duvara yaslanabiliyorsa çocuğun başını duvara vurmaması için gerekli önlemler alınmalıdır. Bu imkan yoksa geçiş dönemi için en uygun yöntemlerden birisi de, bebek karyolasının bir taraftaki parmaklığı iptal edilerek, yatak ebeveyn yatağıyla aynı hizaya getirilerek anne tarafına yapıştırılabilir.
“Peki bebeğin odasını ne zaman ayıralım?” dediğinizi duyar gibi oluyorum, bu sorunuzun cevabını da 1 hafta sonraki yazımda anlatacağım.
Sağlıcakla kalın.
Aşağıdaki videolarda Uzm. Dr. Erdem Uzunoğlu, “Yenidoğan Bebek Bakımı” ve “Bebeklerde Ağlama Nedenleri” hakkında bilgiler veriyor.
