İçindekiler
Astımda remodelasyon: Zaman içinde Akciğer yapısının değişikliğe uğraması
Genetik bir astımlı olarak üzülerek söylüyorum ki astım, “tam şifa”‘nın olmadığı kronik bir akciğer hastalığıdır.
Hava yollarında, enflamasyon dediğimiz mikrobik olmayan bir iltihabi reaksiyon vardır. Uluslararası astım çalışma grubu GINA astım hastalarını hafiften ağıra 4 dereceye ayrılmıştır. Her bir üst derecenin enflamasyon düzeyi bir öncekinden daha fazladır. Yıllar boyunca astımlı hastaları izlemiş olan GINA araştırmacıları iyi kontrol edilmeyen astım vakalarında enflamasyonun zamanla giderek arttığını görmüşlerdir.
Astımlı akciğerin yapısının yavaş yavaş değişmesine Remodelasyon yani “yeniden modellenme” denmektedir. Bu da daha yüksek dozda ve daha fazla çeşitte ilaç kullanımını gerektirir. Remodelasyon, daha çok orta ve ağır astımlılarda görülen bir süreçtir. Ancak hafif ve orta derecede astımlılarda ise düzensiz tedavi veya tetikleyicilerden (sigara, polen, ev tozu akarı vs) sakınılamama durumlarında yıllar içinde remodelasyon ortaya çıkacaktır.
Remodelasyon nasıl anlaşılır?
Remodelasyonun çocuklarda anlaşılması için, yaşı uygunsa solunum fonksiyon testi yapılması gerekir. Remodelasyon durumunda yıllar içinde solunum fonksiyonlarında bozulma ortaya çıkmaktadır.
Remodelasyondan korunmak için ne yapabilirsiniz?
Çocuklarınıza düzenli ve uzun süre ilaç kullanmayı ihmal etmeyin:
Her bireyin akciğerinin ihtiyaç duyduğu ilaç düzeyi farklıdır. Yani 8 yaşındaki bir kız ile 2 yaşındaki bir erkek çocuğu aynı miktarda ilaca ihtiyaç gösterebilir. Önemli olan, bünyesine uygun dozda ilacı en uzun süre ama aralıksız kullanmaktır. Yakın zamana kadar astımlı hastaların birçoğunda yaz aylarında kortizonlu ilaçlar azaltılır veya kesilirdi. Son zamanlarda yapılan çalışmalar göstermiştir ki özellikle orta ve ağır vakalarda yazın da ilaç kullanılması gerekiyor. Doz en minik düzeye inse de devamlı baskılama bu ancak şekilde sağlanıyor.
Bazen biz hekimlerin de yaptığı, ancak daha çok aileler tarafından en fazla yapılan hata: Çocuk iyileşmeye başlayınca “fazla ilaç kullanmaması için” (ne demekse?) ilaçları kesip öksürük hırıltı ve balgam başlayınca yine ilaca başlanıyor. Öksürük, balgam…..ilaç başla; çocuk rahatladı, ilaç kes…. O zaman ne oluyor? Akciğerlerde remodelasyon başlıyor ve daha yüksek dozlarda ilaç ihtiyacı ortaya çıkıyor.
Tetikleyicilerden sakının:
Yavrunuzun astım ataklarını en fazla nelerin tetiklediğini testlerle saptamak mümkün olduysa alerjenlerden sakının. (Ev tozu akarı, polen, böcek, gıdalar vs) Bunun için antiakar yatak kılıfları ve nem alıcılar başta olmak üzere gerekli tüm önlemleri alın.
Sigaradan uzak tutun:
Evde mutfakta pencere açıkken, aspiratör altında veya bebeğin uyumadığı odada içtiğinizde bebeğin daha az etkileneceğini düşünüyorsanız sadece kendinizi kandırıyorsunuz.
Yazın olabildiğince uzun süre deniz kıyısı tatil yapın:
Güneş ışınlarının zararlı etkilerinden koruduğunuz taktirde ne kadar uzun süre güneş ışığında kalırsa o kadar güçlü bir bünyeye sahip olacaktır. Ayrıca deniz suyundaki minerallerin de sinüslerini yıkayacağını unutmayın.
MERAKLISINA:
Astımda enflamasyon nedir?
Bronş düz kaslarında kalınlaşma: Bronş adlı havayollarının etrafındaki çok ince kas liflari uzun yıllar boyunca yavaş yavaş kalınlaşır.
Epitelyum altı fibrozis:
Yine bronşlardayız… Bu kez bronşların iç yüzünü örten epitelyum denen ince zarımsı dokunun altında bağ dokusundan oluşan hücre yoğunlaşması ortaya çıkıyor.
Mukus üreten salgı bezlerinin yoğunluğu artar ve mukus yapışkan bir hal alır.
Remodelasyonda olay, bu enflamasyonun kalıcı ve daha şiddette olmaya başlamasıdır.