Anne sütü de satılır mı?
Sonunda bunu da gördük, Türk toplumu gerçekten çok yaratıcı. Geçenlerde sosyal medyada gezinirken bir paylaşım çok dikkatimi çekti ve bir çocuk doktoru olarak beni gerçekten üzdü. Sütü fazla olan anneler, olmayan annelere sütlerini satıyorlarmış. Olayın tıbbi boyutuna girmeden önce biraz da sosyal boyutunu incelemek gerekir diye düşünüyorum. Nerede kaldı bizim yardımseverliğimiz, fedakarlığımız, hoşgörümüz? Eskiden mahallelerde süt anneler varmış, kimse bir kuruş beklentiye girmeksizin annesinin sütü olmayan bebekleri emzirirmiş. Allah’ın verdiğini, hatta hediye ettiği bu mucizevi gıdayı, başkasına parayla satmak da nerede görülmüş. Bu şekilde kazandığı paradan hayır bekleyene de Allah akıl fikir versin diyorum.
Şüphesiz anne sütü bebekler için en uygun gıda, özellikle ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmek bebeğin hem psikososyal gelişimi, hem fiziksel gelişimi üzerine olumlu katkılar sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda bebeğin daha sağlıklı büyümesini sağlıyor. İlk 6 ay sadece anne sütü ile beslenen bebeklerde enfeksiyon hastalıkları ve alerjik hastalıklar da daha az görülüyor. Peki ya anne sütü yoksa…
Başka bir bebek başka bir annenin sütünü alabilir mi?
Aslında her annenin sütü kendine bebeğine özeldir, 3 aylık bir bebeğin sütü ile 10 aylık bir bebeğin sütü aynı değildir. Prematüre doğmuş bir bebekle, normal zamanında doğmuş bir bebeğin sütü de aynı değildir. Anne sütünün yokluğunda, başka annenin sütü en doğru yöntem gibi görünse de, formül mamalar şu an için en güvenli ve sağlıklı seçenek gibi görünüyor. Bununla birlikte yurtdışında Anne Sütü Bankası dediğimiz bir uygulama mevcuttur, ancak bu hükümetlerin, sağlık bakanlıklarının kontrolünde yapılan bir uygulamadır. Dolayısıyla eski devirlerdeki süt annelik de, günümüzdeki bazı kendini bilmezlerin sütünü satması durumu da kontrollü olmadığı için, bebeğin sağlığı açısından çok da güvenli değildir.
Anne sütü satın alırken nelere dikkat edilmeli?
Ülkemizde anne sütü bankası uygulaması bulunmadığı için, çok önermesem de, ille de bunu yapmak isteyen annelere bazı önerilerde bulunmam gerekir diye düşünüyorum. Bunu yapmak zorunda kalan anneler, bebeklerine zarar vermemek adına bazı konulara dikkat etmelidirler ve bazı testler yaparak verici annenin sağlık durumundan emin olmaları gerekir.
İdeali bu durumun Sağlık Bakanlığı kontrolünde olmasıdır, ancak dediğim gibi ülkemizde resmi bir anne sütü bankası uygulaması yok. Dolayısıyla pratik olarak şöyle bir öneride bulunabilirim; verici anne sanki kan bağışında bulunuyormuş gibi ya da ameliyat oluyormuş gibi HIV (AİDS), Hepatit B ve Hepatit C gibi enfeksiyonlar taranabilir. Tüberküloz açısından aile hekimi veya Verem Savaş derneğinde PPD tarama testi yapılabilir. Annenin Sigara içme durumundan emin olmak için Nikotin ölçümleri ve uyuşturucu madde bağımlılığı ile ilgili tarama testleri yapılabilir.
Bu arada annenin bazı ilaç gruplarını kullanımının da araştırılması önemlidir. Birçok ilaç emzirirken güvenle, en azından kontrollü olarak kullanılabilmekle birlikte bir grup ilaç kesinlikle kullanılmamalıdır. Sütünü veren annenin kesinlikle kullanmaması gereken ilaçlar aşağıdaki gibidir:
- Sitotoksik ilaçlar (kanser ilaçları)
- Migren tedavisinde kullanılan Ertamin türevleri (Avmigran, Bellegral, Cafergot)
- Altın tuzu içeren ilaçlar
- Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar
- İsotretinoin(İsotrexin, Roaccutane)
Emzirirken ilaç kullanımı hakkında daha detaylı bilgiye sahip olmak için emzirirken ilaç kullanımı makalemi de okuyabilirsiniz.
