4 yaş çocuk eğitimi için en önemli dönemlerden birisi yuva dönemidir.36-48 ay döneminde sosyal beceriler başta olmak üzere öz bakım becerileri, duygusal beceriler, oyun becerileri ile düşünme, dikkat ve kavramsal beceriler gelişecektir. Bir sonraki sene yani ilkokul hazırlık senesinde ise bu becerilerin üzerine ön akademik beceriler eklenecektir. Bu nedenle yuva dönemi dediğimiz 3 ve 4 yaş dönemi pek çok önemli becerinin kazanılacağı değerli eğitim yıllarıdır.
Yuva dönemi’nde dikkat edilmesi gerekenler
4 yaş çocukları artan becerileri ve bağımsızlık duyguları ile yeni şeyler denemekten keyif alırlar. Soyut düşünme becerileri artmaktadır ve bu beceri onlara hayali oyunların kapısını aralar. Hayali oyun diğer bir deyişle “mış gibi” yapılan oyunlar çocukların halihazırda olmayan olayları varmış gibi oynayabildikleri, somut nesne ve yerlere bağlı kalmak zorunda olmadıkları oyunlardır. Tahta bir kutunun üstüne kartondan bir ekleme yaparak, kafasına geçirdiği kova ile kendini astronot yapıp uzaya uçabilir ya da eline aldığı bir saç fırçası ile anne ya da babasının bir şapkasını takıp sahneye çıkıp (evin orta sehpası) çok ünlü bir şarkıcı olabilir. Bütün bu oyunlar zihinsel, sosyal ve duygusal gelişime çok katkı sağlar. Çocuğunuzun bu dönemde olabildiğince yaratıcı ve hayali oyunlarla ilgilenmesini sağlamanız gelişimi için çok yararlı olacaktır. Oyunlarına katılabilir, beraber daha yaratıcı çözümler üzerinde kafa yorabilirsiniz. Bu bahsedilen oyunlar artık yaşıtları ile daha geniş, daha sürdürülebilir ortak oyunlar oynamasını sağlar, bu sayede artık tek başına vakit geçirmek yerine yaşıtları ile oynamayı tercih eder.
Bu nedenle yuva çok önemlidir. Yuva seçimi sırasında oyun zamanlarının daha fazla olduğu, çocuğun yaratıcılığının ve sosyalleşmesinin desteklendiği programları uygulayan yuvalar tercih edilmelidir. Ön akademik çalışmalar sadece başlangıç düzeyinde beceri geliştirme odaklı olmalıdır.
4 yaş Çocuk Eğitimi: 4 Yaş Çocuklarının sahip olması gereken beceriler
- Hayali oyun oynar,
- Başka çocuklarla oynamayı tek başına oynamaya tercih eder,
- Diğer çocuklarla işbirliği yapar
- Gerçeklik duygusu tam yerleşmemiştir, kimi zaman hayali ve gerçek olayları muhakeme etmekte zorlanabilir (bu nedenle çizgi film içerikleri kafasını karıştırabilir)
- İlgilendiği ve merak ettiği belirgin konular vardır,
- Ben- sen, biz-siz gibi zamirleri doğru kullanır,
- Konuşması akıcı ve anlaşılırdır, yabancılar konuşmalarını anlar,
- Adını, soyadını, yaşını söyleyebilir.
- En az 3 ya da 4 basamaklı yönergeleri takip edebilir,
- Kitap bakmayı sever ve okunmasını talep eder,
- Çocuk şarkılarını, tekerlemeleri ezbere söyleyebilir,
- Basit ve bildiği hikayeleri geri anlatabilir,
- Anlatılan bir hikayeyi en az 10 dk dinler, karakterlerini belirleyebilir, hikayenin içindeki sorunu ve problemi basitçe anlayabilir,
- 4 ana (mavi, sarı, yeşil, kırmızı) 4 ara (turuncu, kahverengi, pembe, mor, siyah, beyaz, gri vb) rengi tanır,
- 1-5 (10) arası nesneyi doğru sayar,
- Sabah, öğle akşam, dün , bugün gibi zaman kavramlarını anlar,
- Aynı ve farklı olan nesne, resim vb. bilir,
- Doğru şekilde tutarak makası kullanıp kağıdı ikiye kesebilir,
- Kare, daire, üçgen ve düz çizgi gibi şekilleri bakarak doğru kopyalayarak çizebilir,
- Basit kutu oyunları oynar (10 parçalı yap boz, eşini bulma, vb.),
- İleri geri rahat koşabilir, tek ayak üstünde zıplayabilir, toplu oyunları oynayabilir, Kalem doğru tutar, yemeğini çatal, kaşık kullanarak düzgün yer,
- Rahat kıyafetleri tek başına giyinip soyunabilir.
Aşağıdaki videolarda Uzm. Ped. Emine Eraslan, “Çocuk Eğitimi” ile ilgili çeşitli bilgiler veriyor.
